Vpop album 'thượng vàng hạ cám' nào cũng có, duy chỉ một loại là thiếu thốn đến bất thường?

Album tuyển tập hit, còn được gọi là album "những bài hát hay nhất" (Best of, hay Greatest hits) được xem như cột mốc quan trọng của một người làm nghệ thuật khi mà các ca/nhạc sĩ sẽ dùng nó để điểm lại những bài hát quan trọng hay tổng hợp các hits trong sự nghiệp. Album dạng này khác album thường ở chỗ: album thường có thể không có hit nhưng đã gọi là tuyển tập hit thì chắc hẳn phải là những ca khúc nổi tiếng và được nhiều người biết đến. Ngoài ra, muốn thực hiện album tuyển tập thì nhân vật đó phải hoạt động ít nhất vài năm trong nghề. 

Trên thế giới, đặc biệt là làng giải trí US-UK, album "những bài hát hay nhất" không hiếm, nếu không muốn nói là tràn lan và hầu hết ca sĩ nào cũng sở hữu 1 CD dạng này. Điển hình như:

Năm 2001, nhóm Backstreet Boys (BSB) tung ra "The Hits: Chapter One" 4 năm sau khi nhóm phát hành album đầu tay.

Năm 2004, Britney Spears phát hành đĩa "Greatest Hits: My Prerogative" nhằm nhìn lại sự nghiệp ghi âm kéo dài sáu năm của cô.

Năm 2012, Jennifer Lopez quyết định cho xuất xưởng album tuyển tập hit đầu tiên có tên "Dance Again: The Hits". Đây sẽ là nơi tổng hợp lại những ca khúc đã làm nên tên tuổi của Jennifer trong suốt hơn 10 năm ca hát như "Waiting for Tonight", "Ain't It Funny", "Love Don't Cost a Thing"...

Nhóm Eagles cũng từng có "Greatest Hits" bán chạy nhất trong lịch sử nhạc Mỹ với lượng tiêu thụ lên đến 28 triệu bản hay đĩa nhạc "The Very Best of Sheryl Crow" của Sheryl Crow cũng bán được cả chục triệu bản vào năm 2013. 

Theo giới làm đĩa, Greatest hits rất dễ rút túi tiền của người hâm mộ bởi nó tập hợp tất cả những bài hát được yêu thích nhất của một ca sĩ. Hơn nữa, nếu một CD không đủ để nén các bài hát, họ sẽ chia nhỏ thành 2,3 đĩa, như vậy số tiền kiếm được cũng từ đó mà nhân lên. "Sẽ có một lượng người nghe lớn hơn sẽ mua các tuyển tập greatest-hits, thay vì mua các album lẻ. Ví dụ như có hai bài hit từ một đĩa cách đây năm năm, rồi lại có hai bài hit từ album cách đây ba năm. Bạn sẽ có cơ hội tiếp cân với lượng người nghe lớn hơn, nếu bạn đặt tất cả các bài hit vào chung một chỗ" - Chủ một hãng đĩa cho hay.

Hẳn vì lý do này mà làng giải trí Kpop hiện tại cũng đang thịnh hành hình thức album tuyển tập hit. Bằng chứng là vào đợt kỉ niệm 12 năm thành lập (2012), SM đã cho phát hành "SM Best Album 3" dự kiến có 89 ca khúc, chia làm 6 đĩa CD. 5 năm sau đó, ông lớn này lại thông báo tới giới truyền thông rằng vào ngày 6/4, công ty sẽ lên kệ một album tổng hợp gồm 57 bài hát trích từ dự án SM Station mùa đầu tiên.

SM là một trong những công ty ở Kpop chú trọng vào việc phát hành album tuyển tập

Thế nhưng, bên cạnh lợi ích mà Greatest hits đem lại cho các hãng đĩa hay công ty giải trí, có ý kiến lại cho rằng, đây là hình thức trục lợi từ lòng tin và sự dễ dãi của các fan bởi nhận xét một cách thẳng thừng thì album tuyển tập chỉ là cách xào nấu các bài hát đã thành công, sau đó bỏ 1 vào đĩa. Vì dễ bán và bán chạy nên có ca sĩ dù sự nghiệp chỉ có một vài ca khúc phổ biến (như Hilary Duff) cũng đua đòi tung album dạng Best of. 

"Ở vị trí của một nghệ sĩ, khi tôi thấy một ai đó đưa ra đĩa greatest-hits, hoặc là họ đã chấm dứt sự nghiệp, hoặc là họ đang cần phải nghỉ dài hạn. Tôi cảm thấy vẫn còn quá sớm để xếp những bài hát thành công vào một đĩa. Tôi muốn fan của mình phải hơi tiếc nhớ những bài hát đó" - Brian Littrell của nhóm BSB từng khẳng định. 

Tại Việt Nam, album nào cũng có nhưng chưa từng thấy sự xuất hiện của album tuyển tập hit. Chuyện lạ này xảy ra ngay cả với những ca sĩ có thâm niên hơn 10 năm trong nghề như Mỹ Tâm, Đàm Vĩnh Hưng, Lệ Quyên,... Thay vào đó, họ cho ra mắt album dạng mini hoặc full album toàn những bản nhạc mới.

Mỹ Tâm đã có 9 album nhưng chưa có bất kì Best of nào

Lý giải về sự khác biệt giữa làng nhạc Việt với nhiều làng giải trí trên thế giới, có lẽ phải kể đến thị hiếu của khán giả trẻ hiện nay. Do thói quen xài nhạc chùa, nhạc không bản quyền nên từ lâu, CD, DVD đã bị "thất sủng". Hệ quả là ca sĩ có tên tuổi hạn chế tung album, ca sĩ trẻ có người còn không mặn mà với cả mini album. Họ đầu tư vào các MV, single, vừa dễ kiếm tiền, vừa dễ viral lại không gặp rủi ro. Thêm một nguyên nhân nữa là ca sĩ Việt hiện nay chủ yếu chạy theo việc tạo hit mới chứ không có xu hướng tái chế hit cũ, mà cái cốt lõi của album tuyển tập là tổng hợp loạt hit nổi bật nhất trong quá khứ. Đấy là chưa kể, ở Vbiz không nhiều công ty quản lý mà gắn bó với một ca sĩ ngoài chục năm, trong khi bản quyền ca khúc do công ty nắm giữ nên dù có muốn thực hiện album Best of, ca sĩ cũng "lực bất tòng tâm". 

Dẫu sao, Vpop vẫn có những đặc thù mà US-UK và cả Kpop đều không thể áp dụng được. Vậy nên, dù không có album tuyển tập hit, thị trường âm nhạc vẫn rộn ràng, phong phú và không ngừng đổi mới mỗi ngày.