Văn hóa thần tượng của Vpop xuyên suốt 10 năm: Từ văn minh, e dè đến ‘biến chất’, dọa nghệ sĩ... phát sợ

10 năm trước – thời đại của đĩa CD và những tấm poster cũ mèm

Những năm 2000, thời mà văn hoá thần tượng chưa thật sự lan rộng và chưa thể phát triển thành một trào lưu mạnh mẽ như ngày nay thì fan thể hiện tình yêu với người nghệ sĩ mà mình yêu mến bằng những hành động rất giản dị nhưng chứa đựng tình cảm sâu sắc. Người hâm mộ thời đó rất điềm đạm, mọi người cổ vũ trong trật tự, ngồi trên khán đài, cầm băng rôn biểu ngữ, hò hét, hô vang tên thần tượng.

Thậm chí, khi thần tượng xuất hiện bằng xương bằng thịt trước mặt, bạn chỉ muốn hét to cho thế giới biết niềm hạnh phúc có 1 không 0 chỉ mình bạn cảm nhận được.

Văn hóa thần tượng 10 năm trước và bây giờ có gì khác biệt

Quà cáp tặng ngôi sao bạn yêu mến thời điểm ấy, cũng chỉ dừng lại ở những món quà ngộ nghĩnh, đáng yêu, chưa nặng nề về vật chất. Mộc mạc và đáng yêu như những tấm thiệp be bé tự làm, những món ăn tự làm hay bó hoa, tuy nhỏ gọn nhưng chất chứa một tình cảm chân thành và nồng nhiệt từ những người hâm mộ. Phát triển hơn nữa là gấu bông, và văn hoá tặng hoa và gấu bông cho thần tượng còn phát triển đến ngày nay tuy có nhiều biến thể hơn.

Quà tặng thời điểm ấy gói gọn trong những đồ vật xinh xinh, mộc mạc

Thời ấy, những buổi liveshow nghe nhạc có lẽ là một khái niệm xa xỉ với fan hâm mộ. May mắn được tham dự những buổi hòa nhạc, khán giả cũng có những cử chỉ vô cùng văn hóa. Thiết bị công nghệ chưa phát triển như hiện tại, khán giả chăm chú vào màn trình diễn và những tràng pháo tay không ngớt.

10 năm trước, việc tham dự một show ca nhạc được xem là xa xỉ với người hâm mộ

Fan hâm mộ thời điểm đó còn cảm niếm một niềm vui nhen nhóm đặc biệt, khi mà chờ đợi hồi hộp từng ngày để cầm trên tay chiếc băng đĩa chứa cả một trời yêu thương của thần tượng. Thời điểm mà nhạc số chưa phát triển, văn hóa thần tượng gói gọn trong từng tấm poster, từng chiếc đĩa CD hay DVD. Mua băng đĩa chính gốc là đỉnh cao của sự hâm mộ và yêu mến thần tượng thời ấy.

Mua CD ca nhạc được xem là cách thức duy nhất để ủng hộ sản phẩm của thần tượng

Và cũng ở thời điểm ấy, nhìn trên truyền hình, khung cảnh vật vã, đau khổ của những fan Hàn, Nhật, khán giả và dư luận Việt lại chặc lưỡi: “Vì sao phải đến mức thế này?”. Nhưng sau 10 năm, mọi thứ dường như quay trở lại với khán giả Việt, những thứ tưởng chừng như chỉ xảy ra ở Nhật, Hàn thì nay đã xuất hiện nhan nhản ở Việt Nam.

FC ra đời và hàng loạt khái niệm mới mẻ tràn về Việt Nam

10 năm trở lại đây, từ khi làn sóng Hallyu bắt đầu đổ bộ đến các quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam đã tạo nên hiệu ứng lớn trong bộ phận giới trẻ Việt. Từ năm 2008, Việt Nam là quốc gia được các công ty giải trí Hàn Quốc lựa chọn để đưa nghệ sĩ tới quảng bá hình ảnh, giao lưu cùng khán giả. Cũng từ lúc ấy, văn hóa thần tượng tại Việt Nam cũng được nâng tầm lên một vị thế mới.

FC ra đời kéo theo nhiều sự suy chuyển trong văn hóa thần tượng tại Việt Nam

Fan Việt không còn là những nhóm nhỏ, riêng lẻ mà được tập hợp thành các FC với tên gọi, lightstick riêng biệt. Họ cùng nhau tham gia các hoạt động ủng hộ thần tượng, cùng lúc đưa văn hoá thần tượng phát triển rực rỡ theo một tầm cao mới.

Sản phẩm âm nhạc của nghệ sĩ không còn gói gọn trong những chiếc CD hay DVD nhỏ bé, mà có thể “bung tỏa” toàn cầu nhờ những kênh âm nhạc quốc tế, những bảng xếp hạng âm nhạc giá trị. Thời đại ngày nay, khi thông tin điện tử phát triển mạnh bằng các kênh xã hội như Facebook, Zalo,.. thì các fan luôn tận dụng hết cơ hội để quảng bá cho sản phẩm của thần tượng. Từ đó, hoạt động cày view dành cho FC như một trong những biểu trưng đầu tiên cho văn hóa thần tượng thời đại YouTube lên ngôi.

Sky được xem là cộng đồng fan hùng mạnh, dẫn đầu về "trào lưu" cày view cho MV thần tượng

Lightstick là một trào lưu mới của nền âm nhạc Việt do ảnh hưởng của văn hoá thần tượng của các nhóm nhac tại Hàn Quốc. Lightstick đang dần trở nên thịnh hành hơn rất nhiều tại các FC Việt Nam, bắt đầu từ Sơn Tùng, các Sao Việt như: Tóc Tiên, Vũ Cát Tường, nhóm The Air cũng bắt đầu có màu lightstick cho riêng mình.

Bên cạnh đó, so với ngày xưa, nếu muốn quảng cáo buổi biểu diễn của thần tượng và kêu gọi mọi người đón xem thì cách thông dụng nhất là đi phát tờ rơi, dán quảng cáo. Tuy nhiên, thời điểm hiện tại, với sự lớn mạnh không ngừng của FC, các fan đã chịu chi nhiều số tiền khủng ra để quảng cáo cho thần tượng. Bởi xét về độ chịu chi vì thần tượng, các FC Việt đang dần trở thành những "đại gia".

Thuê billboard quảng cáo đắt đỏ, in hình thần tượng trên xe buýt... Đây là những hành động chứng minh fan Việt chịu chi không kém fan Kpop

Những buổi ngồi lại bên nhau, toạ đàm và chia sẻ cùng nhau có thể thật hiếm vào thời điểm 10 năm trước. Tuy nhiên, hiện tại những buổi sinh nhật, offline thường xuyên diễn ra khiến khoảng cách giữa Sao và FC ngày càng gần hơn. Đó cũng là niềm vui, niềm hạnh phúc của fans hâm mộ cũng như người nghệ sĩ. Bởi những lúc rời xa ánh hào quang của sân khấu họ được trở về là chính mình để sống trong tình cảm yêu thương, mến mộ của khán giả.

Những buổi họp fan ấm cúng và tràn đầy tình yêu, lòng mến mộ

Song song bên cạnh những sự tiến bộ không ngờ, fan Việt cũng vướng phải một số hạn chế nghiêm trọng. Đó là việc can dự quá sâu vào đời sống riêng tư hay làm ra những hành động quá khích vì “phát cuồng” nghệ sĩ.

Thực tế, những hành động dại dột hay phản cảm phản ứng với những thông tin của thần tượng là sự suy nghĩ nông cạn của một bộ phận người trẻ tuổi quá cuồng si thần tượng. Họ luôn có suy nghĩ, mình yêu thương thần tượng thì thần tượng buộc phải đáp lại tình yêu thương ấy bằng nhiều cách, trong đó có cả chuyện về đời tư. Thế là, thay vì chỉ ủng hộ những sản phẩm nghệ thuật, những hành động đẹp của thần tượng, các fan cuồng luôn có tư tưởng chiếm hữu thần tượng. Thực tế cho thấy, không ít người nổi tiếng luôn e dè với việc công khai bạn trai hoặc bạn gái vì lo ngại điều ấy sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự nghiệp của mình.

Hành động quá khích của fan Soobin Hoàng Sơn khi nam ca sĩ công khai mối tình với Hiền Hồ đã khiến dư luận giật mình vì văn hóa thần tượng tại Việt Nam hiện tại

Một lần nữa, văn hóa thần tượng của một bộ phận người trẻ hiện nay lại khiến nhiều người ngán ngẩm lắc đầu. Vài năm trước, khi “làn sóng” Kpop phát triển mạnh, vấn đề cuồng thần tượng đã liên tục được nhắc đến trên các phương tiện truyền thông với nhiều hành động phản cảm, khó chấp nhận của các fan cuồng. Các fan vẫn luôn biện minh cho những hành động của mình rằng, đó là bày tỏ tình yêu thương với thần tượng.

Đồng ý rằng ai cũng có quyền "cuồng" một thần tượng nào đó, nhưng khi tình cảm nằm ngoài kiểm soát và trở nên quá mức sẽ biến sự việc sang quỹ đạo lệch lạc, khó chấp nhận.