Kỷ niệm ngày mất Trịnh Công Sơn – 16 năm trở thành cát bụi

Một trong những câu nói xót xa nhất của Khánh Ly khi nói về Trịnh Công Sơn, chính là “Có những con người ta không thể giữ họ mãi mãi cạnh mình, bởi lẽ, họ thuộc về tất cả mọi người”. Dường như cuộc đời của Trịnh Công Sơn đã trao cho âm nhạc và toàn thể người dân Việt Nam, qua những ca khúc bất chấp thời đại.

Trịnh Công Sơn cũng là nhân vật có sức ảnh hưởng mãnh liệt đến làng nhạc Việt. Những ca khúc của ông trở thành một nhánh quan trọng, và công chúng gọi nó là “nhạc Trịnh”. Tất nhiên, để được như vậy, Trịnh Công Sơn và Khánh Ly cũng đã trải qua nhiều giông tố, một tuổi trẻ cơ cực nhưng hào nhoáng. Ca sĩ Khánh Ly từng chia sẻ giai đoạn cơ cực đói khổ nhưng đầy hạnh phúc những năm 1960 ấy: "Thực sự tôi rất mê hát. Không mê hát thì tôi không có đủ can đảm để đi hát với anh Sơn mười năm mà không có đồng xu, cắc bạc nào, phải chịu đói, chịu khổ, chịu nghèo, không cần biết đến ngày mai, không cần biết tới ai cả, mà chỉ cảm thấy mình thực là hạnh phúc, cảm thấy mình sống khi mình được hát những tình khúc của Trịnh Công Sơn". Bởi lẽ, trao trọn cho nghệ thuật, chưa bao giờ là điều dễ dàng.

Khối lượng ca khúc của Trịnh Công Sơn rất khổng lồ, và đến thời điểm hiện tại, người ta vẫn chưa thống kê hết được số ca khúc mà cố nhạc sĩ đã viết một cách đầy đủ. Có những ca khúc đã trở thành bất hủ trong làng nhạc Việt như “Diễm Xưa” đã lan đến Nhật Bản và được công chúng xứ Mặt Trời Mọc công nhận. Trịnh Công Sơn có một khối lượng nhạc tình đồ sộ. Các ca khúc của ông đa số là nhạc buồn, thường nói lên tâm trạng buồn bã, cô đơn như trong "Sương đêm", "Ướt mi", những ca khúc nhạc tình vẫn mênh mang nỗi buồn kiếp người như "Biển nhớ", "Tình xa", "Tình sầu", "Tình nhớ", "Em còn nhớ hay em đã quên”,…

Ca khúc "Diễm Xưa"

Những bài hát này thường mang giai điệu nhẹ nhàng, dễ hát, thường được viết với tiết tấu chậm, thích hợp với điệu Slow, Blues hay Boston. Phần lời được đánh giá cao nhờ đậm chất thơ, nhiều chiêm nghiệm nhờ những biên pháp ẩn dụ, hoán dụ... đôi khi pha lẫn hơi hướng siêu thực, trừu tượng.

Nhạc Trịnh Công Sơn cũng gây ra những nhận xét trái chiều. Một số người cho rằng, nhạc của Trịnh Công Sơn gây ra sự hoang mang, lạc lối: “Tư tưởng của Trịnh thì luôn luôn hướng đến cho người nghe sự chấp nhận, cam chịu số phận nhiều hơn. Tính từ bi trong nhạc Trịnh cũng chỉ là sự kêu gọi hời hợt, không có đường dẫn, không có con đường… đôi khi sẽ làm cho một số người bị lạc lối đời sống, mù mờ về vũ trụ nhân sanh”. Tuy nhiên, bất chấp những điều đó, nhạc Trịnh Công Sơn vẫn có một sức hút mãnh liệt với người nghe nhạc.

Ca khúc "Cát Bụi"

Trịnh Công Sơn là người tình của tất cả khán giả, bởi lẽ ông chưa từng một lần kết hôn. Đa tình, nhạy cảm và nhiều cảm xúc, tình ái của Trịnh Công Sơn kéo dài và đi qua nhiều bóng hồng từ Khánh Ly, một cô gái nơi đất nước Nhật Bản xa xôi, Dao Ánh, Hồng Nhung,… Điều kỳ lạ, mọi người phụ nữ đều yêu thương Trịnh Công Sơn và có ấn tượng sâu đậm với ông. Những trải nghiệm mà Trịnh Công Sơn mang lại cho mỗi người phụ nữ đều khác nhau.

Những năm cuối cùng của cuộc đời, niềm say mê lớn nhất, Trịnh Công Sơn gần như dành hết cho ca sĩ Hồng Nhung mà theo ông là "một người quá gần gũi không biết phải gọi là ai!". Với Hồng Nhung, tâm hồn Trịnh gần như trẻ lại, khiến bước chân ông trở nên bối rối, ngập ngừng với buổi hẹn ban đầu. Một người khác cũng từ Hà Nội kể lại tình cảm của cô dành cho Trịnh Công Sơn và của Trịnh dành cho cô lần đầu gặp mặt: "Lần đầu tiên đứng trước nhau, cả tôi và anh Sơn đều run. Tôi run vì quá trẻ và Sơn run vì anh quá... già!". Hoàng Anh, một người được cho là người yêu của Trịnh Công Sơn nói về tình yêu đối với ông: “Hiện tôi vẫn để ảnh tưởng nhớ Trịnh Công Sơn trong phòng ngủ, nhưng chồng tôi không bao giờ thắc mắc, mà luôn tôn trọng thế giới riêng của tôi”. 

Vậy là 16 năm đã trôi qua, Trịnh Công Sơn đã hóa thành cát bụi. Nhưng người ta vẫn gọi tên ông, bao nhiêu trái tim người nghe nhạc vẫn nương tựa vào nhạc Trịnh, những ca khúc của ông vẫn bền bỉ theo năm tháng, không bao giờ phai nhòa.