Vào năm 2014, một ứng dụng truyền thông xã hội có tên Musical.ly nhanh chóng trở nên phổ biến với đối tượng người sử dụng từ 13 đến 18 tuổi. Musical.ly cho phép người dùng tạo những video ngắn đi kèm với các bài hát phổ biến. Năm 2017, Musical.ly đã được ByteDance mua lại với mức phí 800 triệu đô la. Từ đây, TikTok ra đời. Trong năm vừa qua, ứng dụng này đã có tác dụng không nhỏ tới guồng quay làng nhạc thế giới.

Dựa trên nền tảng cũ, TikTok cho phép người sử dụng tạo ra các video ngắn, chỉnh sửa chúng, kết hợp với âm nhạc cùng các hiệu ứng đặc biệt trong khoảng 15 giây. Bên cạnh đó, ứng dụng này cũng được xây dựng như một mạng xã hội, khi người dùng có thể bộc lộ cảm xúc của mình bằng cách “thả tim”, bình luận và theo dõi.

Trong vòng chưa đầy 5 năm, TikTok nhanh chóng trở thành một mạng xã hội lan truyền toàn cầu. Đầu năm 2018, TikTok là ứng dụng được tải xuống nhiều nhất trên Apple Store, vượt qua cả Instagram, WhatsApp và YouTube. Theo báo cáo từ Sensor Tower cho biết: Nền tảng truyền thông xã hội TikTok đã vượt mốc hai tỷ lượt tải xuống trên toàn cầu tại App Store và Google Play tính đến thời điểm tháng 5 năm 2020, trở thành đối thủ đáng gờm của các ông lớn như Youtube, Facebook.

Điều gì đã khiến TikTok thu hút được người tham gia như thế?

Khác với Instagram, một trong những điều mà ứng dụng video này làm được chính là biến mỗi người tham gia trở thành nhà sáng tạo. TikTok khuyến khích người dùng chia sẻ niềm đam mê, cá tính và phong cách độc nhất của bản thân thông qua những video. Chính vì thế, mạng xã hội này nhanh chóng thu hút được giới trẻ đương đại – vốn là thế hệ phụ thuộc vào công nghệ thông tin.

Điều thu hút tiếp theo ở TikTok là bạn có thể đăng tải bất cứ điều gì: Từ hài hước, sở thích, thể dục, du lịch đến âm nhạc, nhiếp ảnh, khiêu vũ,… Điều này khiến ứng dụng trên thu hút được lượng khán giả cực lớn ở mọi độ tuổi. Khác với Youtube, thời gian trên TikTok thường khá ngắn, khoảng 15 giây hoặc 60 giây. Đây là mấu chốt làm nên thành công của ứng dụng này. Trong cuộc phỏng vấn tại Đài truyền hình NBC của Mỹ, Giám đốc điều hành Facebook, Sheryl Sandberg, đã nhận định: “Trong thế giới công nghệ, chúng tôi cạnh tranh mỗi phút để giành lấy sự quan tâm của bạn. Mỗi ngày bạn dùng điện thoại, con tôi cũng dùng điện thoại và chúng đang vào TikTok”.

Năm 2019, TikTok bắt đầu thu hút cả những nghệ sĩ và các nhà kinh doanh âm nhạc. Đâu là lý do khiến ứng dụng này trở thành vùng đất màu mỡ giúp các ngôi sao âm nhạc tìm đến hào quang?

Trong làng nhạc thế giới, phần lớn những tên tuổi đình đám chủ yếu được nâng đỡ bởi các hãng đĩa thu âm lớn. Đế chế đó nắm giữ độc quyền đối với các đài phát thanh, thôn tính cả Spotify lẫn Youtube. Kết quả là phần lớn các tài năng âm nhạc độc lập đều không được chú ý và bị đánh giá thấp. Vì thế, họ cần tìm một bước đột phá để tiến thân vào thị trường bằng cách sử dụng các ứng dụng tiên tiến.

TikTok đã làm được điều đó, bằng cách kế thừa những đặc tính vượt trội của các ứng dụng đi trước, và thêm nhiều tính năng mới “hợp thời” hơn.

So sánh TikTok và Youtube, hai nền tảng này giống nhau khi đều cho phép nghệ sĩ tự đăng tải các bản nhạc của mình. Tuy nhiên, điều khiến TikTok vượt trội hơn trong việc giới thiệu các sản phẩm của nghệ sĩ mới là độ phủ sóng. TikTok có tốc độ lan truyền rất nhanh, bởi video trên nền tảng này có thời gian khá ngắn khoảng 15 giây, kết hợp với những nội dung hài hước như vũ đạo, hát nhép, nấu ăn,…trên nền nhạc thu sẵn. Nếu nghệ sĩ tạo ra một nội dung thú vị với ca khúc bắt tai, khán giả sẽ nhanh chóng bắt chước. Những video đó sẽ tự thành xu hướng thông qua hashtag được đặt theo từng chủ đề. Trong khía cạnh này, Youtube thật sự không thể sánh kịp TikTok.

Mặt khác, đặt cạnh Spotify, TikTok cũng có ưu điểm vượt trội. Tuy các dịch vụ stream nhạc cung cấp nhiều thuật toán khác nhau để người tiêu dùng tìm các ca khúc liên quan đến thị hiếu của họ, nhưng TikTok đã làm được một điều thú vị mà nền tảng stream không thể thực hiện tốt, đó là để người dùng tự khám phá âm nhạc. TikTok không hẳn là một ứng dụng để bạn thưởng thức các ca khúc. Âm nhạc chỉ là một phần quan trọng để người dùng thể hiện bản thân mình. Điều này vô tình khiến công chúng được tiếp xúc với nhiều thể loại âm nhạc hơn thông qua các chủ đề của video thay vì ca khúc. Nicole Fiala, một người dùng TikTok đã chia sẻ với NBC News: “Thông thường với Spotify, tôi thường nghe những bài hát và nghệ sĩ mình đã biết, hay thử nghiệm các ca khúc hợp tâm trạng của mình. Nhưng TikTok đa dạng hơn”.

Quan trọng, điều khiến TikTok trở thành vùng đất màu mỡ của nghệ sĩ, chính là đối tượng người sử dụng là thế hệ trẻ. Theo thống kê TikTok của Global Web Index (được xuất bản vào tháng 8 năm 2019), 41% người dùng TikTok trung bình toàn cầu có độ tuổi 16-24. Điều này giúp cho các ngôi sao âm nhạc tiếp cận nguồn khán giả rộng lớn. Chuyên gia Danny Kang đã trả lời cho một bài báo của Rolling Stone: “Tôi rất mong có một nền tảng âm nhạc như thế này mỗi năm. Nó giúp ích cho ngành kinh doanh âm nhạc, giúp chúng ta tiếp cận khán giả mới, bao gồm cả trẻ em”.

Sự cởi mở của TikTok với nghệ sĩ, đối tượng khán giả rộng lớn, tốc độ nổi tiếng được đẩy nhanh,… tất cả dần biến ứng dụng trên trở thành vùng đất vàng cho những ngôi sao đi tìm hào quang. Từ đây, ngành công nghiệp âm nhạc cũng bắt đầu hành trình chinh phục khán giả từ TikTok.

Bên cạnh đó, TikTok đã khiến nghệ sĩ bật sáng trong làng nhạc thế giới theo cách không thể ngờ tới bằng cách đánh thức “những bản hit ngủ quên” – thuật ngữ chỉ những ca khúc thành công sau khi đã ra mắt nhiều năm. Vào năm 2008, Jay Sean đã phát hành sản phẩm “Ride It” – một ca khúc đình đám khắp nơi trừ Hoa Kỳ. Bây giờ, sản phẩm này đã được hưởng hào quang lần nữa. Một bản phối lại của ca khúc này được tung lên TikTok và được triệu người hưởng ứng. Ngay lập tức, Epic Records đã mua bản quyền cho đĩa đơn này và phát hành nó trên các đài phát thanh của Hoa Kỳ. Điều này tiếp tục xảy ra với các bản hit khác. Ca khúc “Falling” của Trevor Daniel ra mắt vào tháng 8 năm 2018, khi được ra mắt ở TikTok vào năm 2019 đã giúp anh thu được lợi nhuận khổng lồ. “Truth Hurts” của Lizzo ra mắt năm 2017, nhưng chỉ khi xuất hiện trên ứng dụng này, nữ nghệ sĩ mới được chú ý. Ca khúc nhanh chóng tạo tiếng vang lớn khi đạt được vị trí No.1 Billboard Hot 100. Gần đây nhất, “Say So” của Doja Cat nằm trong album “Hot Pink” (2019) chỉ thật sự được chú ý khi một tài khoản TikTok đình đám tên Haley Sharpe đăng tải và tạo video lan truyền. Kết quả, bản remix “Say So” mà Doja Cat kết hợp với Nicki Minaj đã chạm nóc Billboard Hot 100.

Có thể nói, chính việc khám phá âm nhạc trên nền tảng TikTok, khán giả và người dùng ứng dụng này đã “khai quật” những bản hit tuyệt vời tưởng chừng đã ngủ yên mãi mãi.

Nhìn thấy sức mạnh của TikTok trong bối cảnh âm nhạc ngày nay, nhiều nghệ sĩ đã tận dụng ứng dụng trên bằng nhiều cách khác nhau. Đầu tiên, họ có thể chọn phương pháp tung ca khúc mới ở nền tảng này trước khi ra mắt chính thức trên Youtube và trang nhạc trực tuyến. Mới đây, nhạc phẩm đình đám của Drake mang tên “Toosie Slide” đã ra mắt tại vị trí No.1 Billboard Hot 100. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, trước đó một tuần, Drake đã liên hệ với một người dùng TikTok nổi tiếng là vũ công Toosie. Nam nghệ sĩ đã đề nghị Toosie tạo ra một điệu nhảy trên TikTok dựa trên một đoạn nhạc “Toosie Slide”. Kết quả, hashtag #ToosieSlide đã thu hút hàng triệu lượt xem trên ứng dụng video này. Sau đó, Drake tung MV chính thức nhằm thúc đẩy lượng stream của công chúng.

Một số hãng đĩa đã sử dụng TikTok theo một cách tinh vi hơn. Cụ thể, thay vì tung một đoạn nhạc lên ứng dụng này trước ngày phát hành như Drake, Tyga đã tung ra một single mang tên “Bored in the House”. Trong ca khúc này có một đoạn rap “I’m bored in the house and in the house I’m bored” nổi tiếng trên TikTok và được người trẻ nghe đi nghe lại tại thời điểm cách ly xã hội. Như vậy, Tyga và hãng đĩa đã tìm hiểu âm thanh phổ biến trên ứng dụng này và sáng tạo một ca khúc mới tương tự.

Bên cạnh đó, các thử thách nhảy múa trên TikTok cũng góp phần không nhỏ giúp cho các bài hát lan truyền và thành công trên các bảng xếp hạng. Tại Billboard Hot 100 ngày 18 tháng 4 năm 2020, trong 10 ca khúc đứng đầu, đa số đều đã thành công nhờ các thử thách trên TikTok: “Blinding Lights" của The Weeknd và "Say So" của Doja Cat vốn đã trở thành ca khúc phổ biến trong những thử thách nhảy trên TikTok. "The Box" của Roddy Ricch và "Don't Start Now" của Dua Lipa vốn cũng đã rất thịnh hành trên nên tảng ứng dụng này với hàng loạt meme khác nhau.

Có thể thấy, chỉ trong một thời gian ngắn, TikTok đang dần trở thành bệ đỡ cho nhiều ngôi sao âm nhạc mới nổi. Cho đến thời điểm hiện tại, chưa có một ứng dụng nào có thể cạnh tranh với mạng xã hội video này. Trong thời gian sắp tới, TikTok hứa hẹn sẽ tiếp tục đem lại thành công và danh vọng cho cả người dùng, nghệ sĩ và hãng đĩa. Đặc biệt hơn, sự nổi tiếng đó chỉ gói gọn trong khoảng 15 giây.