Sự thật việc Cục NTBD gây khó khăn khi nghệ sĩ xin cấp phép nhạc Bolero

Nhiều người bị vướng “bẫy” bài hát xưa…

Theo một số nguồn thông tin thì hiện nay trên thị trường âm nhạc Việt Nam có khoảng gần 2.500 bài hát nhạc xưa đã được cấp phép biểu diễn. Tuy nhiên, nhạc sĩ Duy Minh khẳng định, lượng ca khúc này chỉ là một phần nhỏ trong “biển” ca khúc Bolero được sáng tác trước năm 1975 tại miền Nam và trước năm 1954 tại miền Bắc. Vì vậy, số lượng bài mới, chưa từng được trình diễn là còn rất nhiều.

“Và hiện nay chính là một cơ hội tốt để phổ biến những bài hát Bolero tưởng rất kén khán giả ấy” – nhạc sĩ Duy Minh khẳng định.

Nhạc sĩ Lê Long thì cho biết: “Khoảng vài năm trước đây, Cục NTBD cũng đã đi thu thập các bài hát nhạc xưa, được sáng tác trước năm 1975 để xét duyệt và công bố “chỉ số an toàn” để các nghệ sĩ biết mà sử dụng. Thời điểm đó, đây được đánh giá là một hành động tích cực, giúp đưa Bolero đến gần hơn với khán giả. Nhưng thời gian gần đây, việc cấp phép này rất nhỏ giọt, các thủ tục hành chính về việc cấp phép cũng khó khăn khiến thời gian chờ dài hơn…”.

Lấy ví dụ về một trường hợp điển hình, nhạc sĩ Lê Long kể, vào tháng 6/2012, ca sĩ Vi Thảo và công ty Phương Nam Film vừa mới phát hành album “Chuyến tàu đêm” được một tháng thì bị Cục NTBD ra văn bản thu hồi, nguyên nhân là do ca khúc  “Chuyến tàu đêm” có một số ca từ không phù hợp. Cuối cùng, Phương Nam Film đã phải chủ động gom về toàn bộ số album chưa phát hành. “Bên cạnh việc phải làm lại album, ca sĩ Vi Thảo cũng không sản xuất thêm một album Bolero thứ 2 như dự định ban đầu nữa vì sợ những ách tắc trong thủ tục xin cấp phép”.

Ca sĩ Vi Thảo

Nói về nguyên nhân tại sao nhiều ca sĩ gặp phải vấn đề như Vi Thảo, nhạc sĩ Duy Minh giải thích: “Nhạc Bolero là những bài hát sáng tác trước năm 1975 và những bài hát sáng tác trước năm 1954. Tuy nhiên, do không hiểu rõ về lai lịch của những bài hát này nên nhiều ca sĩ như Vi Thảo bị vướng vào “bẫy” những bài hát xưa, không phân biệt và không nắm được rằng các bài hát đó đã được cấp phép biểu diễn hay chưa?”

Nhạc sĩ cũng khẳng định thêm: “Chủ trương thẩm định và cấp phép biểu diễn đối với các nhạc phẩm Bolero là một việc làm đúng đắn và hoàn toàn bình thường của Cục NTBD. Điều quan trọng là ca sĩ phải hiểu rõ, hiểu đúng việc cấp phép này”.

Sẽ cấp phép trong danh sách bài hát đã thẩm định

Tuy nhiên, cũng có những trường hợp ca khúc trước đó đã được cấp phép biểu diễn nhưng sau đó lại bị thu hồi lại như “Còn chút gì để nhớ” (thơ: Vũ Hữu Định, nhạc: Phạm Duy), “Cánh thiệp đầu xuân” (Minh Kỳ - Lê Dinh), “Tàu đêm năm cũ” (Trúc Phương), “Hạnh phúc đầu xuân” (Lê Dinh – Minh Kỳ), “Tình bơ vơ” (Lam Phương), “Rừng xưa” (Lam Phương), “Ai biểu anh làm thinh” (Trầm Tử Thiêng)…

Điều này dẫn đến việc, nhiều ca sĩ, thí sinh khi tham gia biểu diễn, không tìm hiểu kĩ, chỉ thấy các ca khúc này đã được phổ biến trên internet và vội vàng sử dụng, đến lúc bị “tuýt còi” mới giật mình biết đã vi phạm quy định.

Giải thích về quy trình thẩm định và cấp giấy phép, ông Nguyễn Đăng Chương, Cục trưởng Cục NTBD cho biết: “Việc thẩm định và cấp phép phổ biến ca khúc trước năm 1975 phải tuân theo quy định của Nghị định số 79/2012/NĐ-CP ngày 5/10/2012 của Chính phủ quy định về biểu diễn nghệ thuật trình diễn thời trang, thi người đẹp và người mẫu.

Theo đó, tổ chức, cá nhân muốn phổ biến tác phẩm sáng tác trước năm 1975 tại miền Nam hoặc tác phẩm của người Việt Nam đang sinh sống và định cư ở nước ngoài phải nộp hồ sơ đến Cục NTBD để xin cấp phép phổ biến. Sau khi có đơn đề nghị của đơn vị sử dụng xin cấp phép phổ biến, Cục NTBD sẽ thành lập hội đồng nghệ thuật của cục. Các thành viên này sẽ nghe, xem, đọc, phân tích và cho ý kiến đối với ca khúc. Nếu thấy cho phép phổ biến được thì có biên bản, sau đó căn cứ vào biên bản đó để ra quyết định cho phổ biến…”.

Ông Nguyễn Đăng Chương - Cục trưởng Cục NTBD 

Còn đối với các trường hợp ca khúc đã cấp phép rồi sau đó lại thu hồi lại, Ông Chương cho biết: “Ở Cục Điện ảnh, khi duyệt phim chiếu ra rạp thì hội đồng duyệt phim gồm nhiều thành viên đến từ nhiều đơn vị nghệ thuật, thậm chí, cả những đạo diễn gạo cội, nên việc thẩm định được chính xác và chuẩn chỉ hơn. Còn đối với việc thẩm định bài hát Bolero ở Cục NTBD thì hơi khó, vì hội đồng thẩm định bài hát nhạc xưa không có mặt của cơ quan an ninh văn hóa hay phía Hội Nhạc sĩ Việt Nam, các nhạc sĩ gạo cội, nên đã xảy ra các trường hợp sai sót là bài hát được phép phổ biến nhưng sau khi thẩm định thấy chất lượng không ổn thì bị thu lại... Đây cũng là một bất cập mà trong thời gian tới, chúng tôi sẽ hoàn thiện”.

Đối với những thông tin cho rằng, Cục NTBD gây khó dễ cho nhiều đơn vị nghệ thuật khi đến xin giấy phép phổ biến nhạc xưa thì Cục trưởng Nguyễn Đăng Chương khẳng định: “Không có chuyện Cục NTBD gây khó dễ khi cấp phép bài hát Bolero, không thể có chuyện những tác phẩm hay lại bị cấm, chúng tôi không làm chuyện vô lý như vậy. Nếu những bài hát ấy nằm trong danh sách bài hát được phép phổ biến thì chúng tôi sẵn sàng cho biểu diễn”.