Trong khoảng 3-4 năm đổ lại đây, những người yêu mến Kpop đã rất quen thuộc với khái niệm “show sống còn”. Sau thành công vang dội của “Produce 101” do Mnet tổ chức, các chương trình thực tế sống còn đã trở thành một xu hướng mới, liên tục chiếm sóng truyền hình Hàn Quốc từ các kênh trung ương cho đến các đài cáp.

Khác với các chương trình audition trước đây của Hàn Quốc như “The Voice Korea”, “Superstar K”, “Kpop Star”,… - nơi tuyển chọn những giọng ca xuất sắc nhất để debut solo hay những ban nhạc theo đuổi con đường nghệ sĩ chính thống, loạt show sống còn xuất hiện trong vài năm gần đây được thực hiện với mục đích chọn lọc những thành viên xuất sắc nhất để ra mắt cùng nhau trong một nhóm nhạc thần tượng. Và để có được một đội hình ra mắt ưu tú nhất, gần như sẽ luôn có một số lượng thực tập sinh bị loại – dù ít hay nhiều, thông qua những thử thách khắc nghiệt khác nhau. Niềm vui, giọt nước mắt hạnh phúc của những người chiến thắng sau khi vượt qua toàn bộ thử thách đó chính là một trong những lý do chính giúp các survival show ngày nay kích thích sự tò mò cũng như thu hút sự quan tâm từ khán giả xem đài.

Sự phát triển mạnh mẽ của các show sống còn trong vài năm gần đây một phần nào đó còn xuất phát từ tham vọng của các công ty giải trí, đặc biệt là những công ty vừa và nhỏ. Trong một thời kỳ mà mỗi năm có đến hàng trăm nhóm nhạc mới xuất hiện, show sống còn chính là cơ hội quý báu để các công ty giới thiệu dàn thực tập sinh của mình, xây dựng một fanbase tiềm năng cho những nhóm nhạc chuẩn bị debut. Chưa kể, survival show giờ đây còn là công cụ để vực dậy sự nghiệp đã bị lãng quên hoặc chưa có cơ hội tỏa sáng của một số thần tượng đã ra mắt.

Mặc dù chỉ thực sự phát triển mạnh mẽ sau thành công của “Produce 101”, tuy nhiên trên thực tế, các chương trình sống còn tuyển chọn nhóm nhạc đã bắt đầu xuất hiện tại Kpop từ hơn 10 năm trước. Ngày nay, khi nhắc đến các nhóm nhạc bước ra từ show sống còn, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến I.O.I, Wanna One, IZ*ONE, X1,…. Nhưng không nhiều fan Kpop trẻ biết rằng danh sách này đã bắt đầu từ rất lâu trước đó, với sự xuất hiện của những nhóm nhạc huyền thoại mà tiêu biểu nhất chính là Big Bang và 2PM.

Năm 2005, một trong những show sống còn đầu tiên của Mnet (kết hợp sản xuất với Good Entertainment và Coca Cola), cũng là một trong những show sống còn xuất hiện sớm nhất tại Kpop, chính thức ra đời với tên gọi “Let's Cokeplay: Battle Shinhwa”. Với mục tiêu cho ra mắt “Shinhwa thứ 2”, chương trình đã đặt ra nhiều thử thách khác nhau cho các thí sinh dựa trên kỹ năng hát, nhảy và sức chịu đựng của mỗi người. Sau các vòng thi, mỗi thành viên Shinhwa sẽ lựa chọn 1 thí sinh cho nhóm chiến thắng. Và boygroup Battle chính thức debut vào cuối năm 2016 với đội hình 6 thành viên.

Năm 2006, YG Entertainment cho phát sóng “The Big Bang Documentary” – một bộ phim tài liệu ghi lại quá trình hình thành nhóm nhạc Big Bang. Seungri – người từng tham gia “Let's Cokeplay: Battle Shinhwa” nhưng không may bị loại, tiếp tục xuất hiện trong chương trình này bên cạnh 5 ứng viên khác. Mặc dù được gọi là phim tài liệu nhưng tính chất của “The Big Bang Documentary” lại là một show sống còn khi các ứng viên phải nỗ lực để chứng minh họ đủ khả năng cho một suất debut. Kết quả, Jang Hyun Seung (sau này là thành viên của BEAST) bị loại ở phút cuối, và Big Bang chốt đội hình ra mắt cuối cùng với 5 thành viên.

Năm 2008, JYP Entertainment giới thiệu chương trình sống còn của riêng họ mang tên “Hot Blood Men”. Dàn thực tập sinh nam xuất sắc nhất của JYP khi đó đã cùng cạnh tranh qua những thử thách khắc nghiệt nhằm giành lấy cơ hội debut. Cuối cùng, chương trình đã chọn ra 11 thành viên chiến thắng để ra mắt trong One Day – sau đó chia thành 2AM và 2PM. Yoon Doo Joon – trưởng nhóm BEAST/Highlight sau này, là 1 trong 3 thí sinh không may dừng bước tại “Hot Blood Men”

Bẵng đi một thời gian kể từ sau những show sống còn đầu tiên, người ta rất ít thấy kiểu chương trình này xuất hiện trên sóng truyền hình Hàn Quốc. Hầu hết các nhóm nhạc còn lại của lứa idol gen 2 đều được lựa chọn theo cách thức truyền thống, tức là chỉ ra mắt đội hình hoàn chỉnh sau khi đã trải qua quá trình đánh giá kín trong nội bộ công ty.

Survival show đã trở lại mạnh mẽ hơn bao giờ hết cùng sự bùng nổ của làn sóng thần tượng thế hệ 3. Năm 2012, Jellyfish Entertainment ra mắt “MyDOL” – chương trình thực tế ghi lại quá trình hình thành và ra mắt nhóm nhạc nam mới của công ty. Từ 10 thực tập sinh tham gia tranh tài, 6 gương mặt xuất sắc nhất đã được lựa chọn để debut dưới cái tên VIXX.

Năm 2013, chương trình “WIN: Who Is Next” của YG lên sóng Mnet và nhanh chóng trở thành một hiện tượng truyền hình. Sau những cuộc đối đầu căng thẳng giữa 2 nhóm thực tập sinh YG, Team A đã giành chiến thắng trước Team B và được ra mắt với tên gọi WINNER.

1 năm sau thành công của “WIN: Who Is Next”, vào năm 2014, YG tiếp tục cho ra mắt một show sống còn khác với sự tham gia của Team B và 3 thực tập sinh mới. Tại buổi họp báo “Mix & Match”, YG xác nhận B.I, Bobby và Jinhwan sẽ là 3 thành viên chính thức đầu tiên của nhóm. 6 thí sinh còn lại sẽ phải cạnh tranh cho 4 vị trí còn trống. Kết quả, 6 thành viên Team B cùng thành viên mới Chanwoo được lựa chọn ra mắt với tên gọi iKON.

Năm 2015, JYP Entertainment trở thành một trong những công ty đầu tiên sản xuất show sống còn để tuyển chọn thành viên cho nhóm nhạc nữ. “SIXTEEN” được phát sóng trên Mnet là nơi tranh tài của 16 thực tập sinh nhằm chọn ra những gương mặt phù hợp nhất để ra mắt trong nhóm nữ tiếp theo của công ty vốn nổi tiếng với sự “mát tay” trong việc đào tạo girlgroup. Ở cuối cuộc thi, 9 thí sinh đã được lựa chọn để debut trong đội hình TWICE.

Bên cạnh những ví dụ điển hình nói trên, có thể dễ dàng kể ra một loạt nhóm nhạc gen 3 khác đã được tuyển chọn thông qua các show sống còn trong nội bộ công ty quản lý, chẳng hạn như:

Không phải tự nhiên mà nhiều người cho rằng lịch sử phát triển của các show sống còn tại Kpop được chia thành 2 giai đoạn: Trước “Produce 101” và sau “Produce 101”. Nói một cách công bằng, trước đó, không phải tất cả các nhóm nhạc bước ra từ show sống còn đều trở nên nổi tiếng (Battle chính là ví dụ điển hình nhất). Và kể cả trong trường hợp của những nhóm nhạc nổi tiếng, thì rõ ràng thành công của họ cũng không hẳn xuất phát hoàn toàn từ show sống còn.

Tuy nhiên, những ngày đầu năm 2016, Mnet đã khiến Kpop chao đảo khi cho ra mắt một series thực tế sống còn mà gần như tất cả các nhóm nhạc bước ra từ đó đều nắm chắc cơ hội thành công. Sự ra đời của “Produce 101” mùa 1 đã vạch ra một giai đoạn mới cho survival show, nơi mà các chương trình sống còn đã không còn gói gọn trong khuôn khổ của chỉ riêng một công ty nào đó. Sự tranh tài giữa dàn thực tập sinh tiềm năng đến từ nhiều công ty khác nhau, trong đó có nhiều công ty vừa và lớn, đã biến “Produce 101” trở thành một món ăn tinh thần mới mẻ và thú vị trên sóng truyền hình Hàn Quốc thời điểm đó.

Ngoài ra, khác với phần lớn show sống còn ra đời trước đó, nơi mà dấu ấn của khán giả chưa thật sự được đặt nặng, “Produce 101” cho phép người xem được toàn quyền quyết định đội hình ra mắt mà họ mong muốn với hệ thống bình chọn được mở xuyên suốt cuộc thi. Thậm chí, “Produce 101” mùa 1 còn cho phép khán giả quốc tế tham gia bỏ phiếu. Việc thứ hạng, yếu tố quan trọng nhất quyết định các suất debut, được xác định gần như 100% từ phiếu bầu đã giúp gia tăng tương tác giữa khán giả và chương trình, khiến người xem cảm thấy hứng thú hơn với từng vòng thi, từng chặng đường phát triển của những thí sinh mà mình yêu thích.

Kết quả, “Produce 101” mùa 1 đã trở thành một cơn sốt không chỉ riêng tại Hàn Quốc mà còn ở nhiều quốc gia khác, mở đường cho sự ra đời của một trong những series sống còn hot nhất Kpop. I.O.I cũng vì thế mà nhanh chóng gặt hái một loạt thành công vang dội dù chỉ có vỏn vẹn 10 tháng hoạt động.

Chính là sự bùng nổ dữ dội chưa từng có của các show sống còn với format “na ná” nhau! Chưa bao giờ, 2 khái niệm “show sống còn” và “nhóm nhạc dự án” lại xuất hiện tràn lan đến như vậy. Và cũng chưa bao giờ, giới trainee lại có nhiều cơ hội góp mặt trên sóng truyền hình đến thế.

Sau thành công của “Produce 101” mùa 1, chính “cha đẻ” Mnet cũng bị cuốn vào cơn bão show sống còn. Chỉ trong vòng 3 năm gần đây, họ liên tục cho ra đời những survival show “liên công ty”, debut một loạt nhóm nhạc từ dự án đến cố định. Những ví dụ điển hình nhất phải kể đến “Produce 101” mùa 1 – I.O.I (2016), “Boys24” – IN2IT (2016-2017), “Idol School” – fromis_9 (2017), “Produce 101” mùa 2 – Wanna One (2017), “Produce 48” – IZ*ONE (2018), “Produce X 101” – X1 (2019) hay sắp tới đây là “World Klass”,…. Tất nhiên, không phải tất cả các show sống còn của Mnet đều thành công vang dội, nhưng sức ảnh hưởng của series “Produce 101” cũng đủ giúp nhà đài này giữ vững vị thế “lá cờ đầu” trong việc sản xuất survival show.

Từ Mnet, cơn sốt show sống còn đã lan tỏa sang nhiều đài truyền hình khác. Không chỉ có các đài cáp mà ngay cả đài trung ương cũng không thể cưỡng lại được sức hút và khả năng tác động đến người xem của dạng chương trình này. “MIXNINE” của JTBC (2017-2018), “The Unit” của KBS (2017-2018), “Under 19” của MBC (2018-2019),… chỉ là một vài dẫn chứng tiêu biểu cho thấy khán giả Hàn Quốc đã và đang “bội thực” như thế nào với quá nhiều show sống còn liên tục lên sóng và quá nhiều nhóm nhạc dự án lần lượt ra đời.

Tất nhiên, không phải show sống còn nào cũng tạo thành cơn sốt, và nói một cách công bằng, chỉ có series “Produce 101” thực sự tạo được sức hút rộng rãi kể cả trước, trong hay sau cuộc thi. Thế nhưng kể cả khi đã có quá nhiều chương trình không thành công như mong đợi, xu hướng show sống còn vẫn cứ tiếp tục đều đặn diễn ra.

Dù là những cuộc thi “liên công ty” hay chỉ trong nội bộ một cơ quan nào đó, rõ ràng các show sống còn xuất hiện trong vài năm gần đây đã tạo nên những thay đổi không ngờ trong ngành công nghiệp thần tượng Hàn Quốc. Thay vì debut nhóm nhạc mới theo cách thức truyền thống, các công ty giải trí lại trở nên ưa chuộng việc sản xuất show sống còn để thu hút một lượng fan nhất định trước khi nghệ sĩ của họ chính thức ra mắt. Thậm chí, bắt đầu có ý kiến cho rằng debut từ survival show còn dễ dàng và nhanh chóng nổi tiếng hơn cả ra mắt dưới trướng một công ty lớn.

Không thể phủ nhận những lợi ích mà show sống còn mang lại cho các thực tập sinh, các thần tượng và công ty giải trí! Tuy nhiên ở một góc độ nào đó, có lẽ nhiều người cũng đã nhận ra rằng hơn cả niềm vui được ra mắt của những người chiến thắng, điều khiến người ta thực sự nhớ mãi về dạng chương trình này chính là nỗi buồn, là niềm đau, là biết bao giọt nước mắt đã rơi xuống cho những giấc mơ dang dở!

Lấy “Produce 101” làm ví dụ, cứ mỗi mùa thi, để có được đội hình ra mắt bao gồm 11-12 thí sinh, đã có đến khoảng 90 trainee khác phải tạm gác lại ước mơ trong sự thất vọng và tiếc nuối. Trong số đó, có những gương mặt chưa bao giờ có cơ hội thể hiện mình trong cuộc thi, nhưng cũng có những gương mặt tưởng chừng đã đến rất gần với ước mơ ra mắt. Những Kim Jong Hyun, Samuel,… của “Produce 101” mùa 2; Han Cho Won, Lee Ga Eun,… của “Produce 48”; Lee Jin Hyuk, Kim Min Kyu,… của “Produce X 101” cho đến nay vẫn là ví dụ điển hình cho sự tàn nhẫn và khắc nghiệt của các chương trình sống còn tại Kpop.

Những chương trình sống còn trong nội bộ một công ty cũng chẳng mấy khác biệt. Sau “Mix & Match” hay “YG Treasure Box”, nhiều trainee của YG đã chọn cách rời công ty. Một số người tìm ngay được bến đỗ mới và đã sớm ra mắt, nhưng cũng có những người vẫn đang chơi vơi chưa biết tương lai sẽ thế nào. Hay như trường hợp của “SIXTEEN”, trong số 7 thí sinh bị loại ngày ấy, giờ đây chỉ còn Chaeryeong (ITZY) vẫn gắn bó với JYP. Và trong số 6 người còn lại, có người đã debut dưới trướng công ty khác, tuy nhiên cũng còn đó những Natty, Minyoung,… khiến khán giả không ngừng xót xa cho những ngôi sao tiềm năng nhưng chẳng biết bao giờ mới được ra mắt.

Thế nhưng, giấc mơ dang dở từ các show sống còn không chỉ là nỗi đau của riêng những người không được ra mắt mà đôi khi, nó còn gây ám ảnh cho chính những nhân vật được xem là “người chiến thắng”. Cách đây 1 năm, “MIXNINE” và YG Entertainment phải hứng chịu biết bao lời chỉ trích với những gì xảy ra sau cuộc thi này. Màn debut của nhóm chiến thắng đã bị hủy bỏ sau một quá trình thảo luận, thậm chí là giằng co giữa các bên liên quan. Các thí sinh “MIXNINE” đã nỗ lực hết mình để giành lấy cơ hội debut dưới trướng một công ty lớn, dù chỉ là tạm thời. Thế nhưng cuối cùng, top 9 chiến thắng lại là những người chịu tổn thương nặng nề nhất khi quyền ra mắt bị tước đoạt dù bản thân họ chẳng làm gì sai.

Trên tất cả, đối với nhiều người, hệ quả tàn nhẫn nhất của các show sống còn chính là sự ra đời hàng loạt của các nhóm nhạc dự án, những idolgroup chưa quảng bá đã được định đoạt kết cục tan rã, vừa ra mắt đã biết trước ngày chia xa! I.O.I chỉ có thể hoạt động cùng nhau trong 10 tháng, trong khi Wanna One cũng chỉ quảng bá được 18 tháng. 2 nhóm nhạc bước ra từ “The Unit” thậm chí còn thê thảm hơn khi UNB chỉ hoạt động được hơn 9 tháng, còn Uni.T nhanh chóng tan rã sau… 5 tháng ra mắt. IZ*ONE và X1 có hợp đồng dài hơn so với các tiền bối tại “Produce 101”. Tuy nhiên, khi mà cuối cùng tất cả họ đều đi đến cùng một kết cục đau lòng như nhau, có lẽ càng gắn bó lâu dài thì nỗi đau chia xa lại càng to lớn hơn!

Concert cuối cùng của I.O.I và Wanna One vẫn thường được người ta nhắc đến với những hình ảnh đẫm nước mắt của thần tượng lẫn người hâm mộ. Uni.T thậm chí còn chẳng có cơ hội tổ chức concert cuối cùng để tạm biệt fan. IZ*ONE và X1 cũng sẽ sớm phải trải qua tình cảnh như I.O.I và Wanna One, dù có thể vẫn còn khá lâu nữa. Ngay cả với những người chiến thắng, show sống còn chắc chắn cũng đã mang đến cho họ không ít cảm giác cay đắng.