Những ca khúc hay nhất dành cho thiếu nhi nhân ngày 1/6

Trong lịch sử phát triển của nền âm nhạc Việt Nam, công chúng yêu nhạc đã được đón nhận những sáng tác tuyệt vời dành cho lứa tuổi thiếu nhi. Những ca khúc viết cho lứa mầm non tương lai của đất nước mang đậm màu sắc tuổi thơ – trong trẻo, hồn nhiên, vui tươi và rất lạc quan. Trải qua nhiều biến cố thăng trầm của lịch sử, những ca khúc viết về thiếu nhi nổi tiếng như “Em là bông hồng nhỏ”, “Thằng Cuội”, “Ai yêu Bác Hồ Chí Minh hơn thiếu niên nhi đồng”… với ca từ đẹp, trong sáng và giai điệu vui tươi, dễ nghe dễ thuộc vẫn tồn tại và sống mãi trong lòng khán giả, đặc biệt là các khán giả nhí.

Trẻ em như búp trên cành, là mầm non tương lai của đất nước. Sáng tác về thiếu nhi là đề tài mà nhiều nhạc sĩ đặc biệt dành nhiều tình cảm mến thương

Những ca khúc nổi bật về thiếu nhi được sáng tác trước năm 1975:

Thằng Cuội

Là một sáng tác của cố nhạc sĩ Lê Thương, ca khúc “Thằng Cuội” được đông đảo các em thiếu nhi yêu mến và được vang lên nhiều nhất mỗi khi hè về và dịp Trung thu đến. Ca khúc đẹp như một bức tranh mang màu sắc cổ tích truyền thuyết mà vẫn rất dung dị đời thường. Ca từ gần gũi với cuộc sống thường ngày và giai điệu nhẹ nhàng chính là điểm cộng giúp cho ca khúc “Thằng Cuội” sống mãi trong lòng người yêu nhạc. Đặc biệt, ca khúc này một lần nữa lại được đông đảo khán giả nhớ đến và yêu thích khi đạo diễn Victor Vũ sử dụng làm ca khúc chủ đề cho bộ phim điện ảnh “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh”.

Thằng Cuội

Tía em, má em

“Tía em, má em” là một ca khúc nổi tiếng của cố nhạc sĩ Văn Lương, được sáng tác vào năm 1953. Đây cũng là bài hát đầu tiên ca ngợi người nông dân chân lấm tay bùn với ca từ mộc mạc gần gũi đậm chất đồng quê miền Tây Nam Bộ và giai điệu rộn ràng, vui tươi. Chính vì vậy, ngay khi vừa ra mắt, ca khúc đã nhận được sự yêu mến nồng nhiệt của đông đảo khán giả là tầng lớp nông dân và các em thiếu nhi. Ca khúc là sự tự hào của những người con có cha mẹ làm công việc đồng áng bởi ở thời điểm đó, nông nghiệp chiếm vai trò chủ đạo trong việc phát triển kinh tế đất nước.

Tía em, má em

Ai yêu Bác Hồ Chí Minh hơn thiếu niên nhi đồng

Có thể nói, “Ai yêu Bác Hồ Chí Minh hơn thiếu niên nhi đồng” là ca khúc nổi bật trong dòng những sáng tác về đề tài “Bác Hồ với tuổi thơ”, được nhạc sĩ Phong Nhã viết vào cuối năm 1945. Ca khúc ngắn gọn gồm 10 câu, trong đó có 4 câu điệp khúc lặp lại, thế nhưng đã khắc họa rõ nét tình cảm kính yêu của của thiếu nhi Việt Nam với Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó, hình ảnh của vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam hiện lên vô cùng đẹp đẽ mà vẫn bình dị và gần gũi vô cùng.

Ai yêu Bác Hồ Chí Minh hơn thiếu niên nhi đồng

Chiếc đèn ông sao

“Chiếc đèn ông sao” là giai điệu luôn được vang lên mỗi dịp Trung thu đến. Bài hát này nhạc sĩ Phạm Tuyên sáng tác vào năm 1956 khi ông đang công tác tại Trung Quốc. Chính không khí nhộn nhịp trong khu học xá Trung ương (tỉnh Nam Ninh, Trung Quốc) trong ngày Trung thu đã khiến cho nhạc sĩ càng thêm thổn thức nỗi nhớ quê hương, đất nước và đặc biệt là các em thiếu nhi Việt Nam. Nhạc sĩ Phạm Tuyên đã sáng tác ca khúc này với tất cả niềm yêu mến thế hệ mầm non tương lai của đất nước. Giai điệu tiếng trống rộn ràng cùng không khí tràn ngập màu sắc vui tươi, yêu đời của ca khúc này đã nuôi dưỡng tâm hồn của biết bao thế hệ trẻ em đất nước hình chữ S. Trải qua gần 60 năm kể từ khi ra đời, ca khúc này vẫn được đông đảo các em thiếu nhi yêu thích và hát vang mỗi khi hè về và Trung thu đến.

Chiếc đèn ông sao

Chú ếch con

“Chú ếch con” được cố nhạc sĩ Phan Nhân sáng tác năm 1967 và là một trong những ca khúc thiếu nhi được yêu thích nhất trong nhiều thập niên qua. Với ca từ ngộ nghĩnh đáng yêu, giai điệu rộn ràng vui tươi, bài hát đã trở thành giai điệu của ký ức tuổi thơ của nhiều thế hệ thiếu nhi Việt Nam. Ca khúc này còn vượt ra khỏi khuôn khổ nền âm nhạc Việt Nam để vươn ra thị trường âm nhạc thế giới và nhận được sự yêu mến đặc biệt của đông đảo khán giả ở nước ngoài.

Chú ếch con

Đưa cơm cho mẹ đi cày

Cũng giống như nhạc sĩ Phạm Tuyên, nhạc sĩ Hàn Ngọc Bích được khán giả mến tặng biệt danh là “nhạc sĩ của tuổi thơ”. Trong những sáng tác viết về thiếu nhi của cố nhạc sĩ Hàn Ngọc Bích, ca khúc “Đưa cơm cho mẹ đi cày” được đông đảo công chúng yêu nhạc mến mộ, đặc biệt là các khán giả nhí. Ca khúc này được cố nhạc sĩ Hàn Ngọc Bích viết vào cuối năm 1970, được đánh giá là một bài hát đẹp về giai điệu, lời ca giàu cảm xúc. “Đưa cơm cho mẹ đi cày” còn vượt qua khuôn khổ của một bài hát thông thường, bởi nó là giai điệu phản ánh lịch sử của đất nước những năm 1970 - khi mà cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước đang ở vào thời kỳ ác liệt nhất. Cố nhạc sĩ viết bài hát này đúng vào thời điểm mất đi con gái đầu lòng, chính vì vậy ca khúc càng thấm đẫm và mang đến nhiều cảm xúc cho người nghe.

Đưa cơm cho mẹ đi cày

Ngoài tác phẩm “Đưa cơm cho mẹ đi cày”, cố nhạc sĩ Hàn Ngọc Bích còn sở hữu nhiều tác phẩm hay mà trong đó có 3 tác phẩm nằm trong danh sách 50 bài hát hay nhất của thế kỷ 20 như “Tiếng chim trong vườn Bác”, “Em bay trong đêm pháo hoa”, “Tre ngà bên lăng Bác”.

Em bay trong đêm pháo hoa

Những ca khúc nổi bật về thiếu nhi được sáng tác sau năm 1975:

Cánh én tuổi thơ

Bài hát “Cánh én tuổi thơ” được nhạc sĩ Phạm Tuyên sáng tác vào năm 1987, dựa trên ý tưởng của câu ngạn ngữ Pháp “Một cánh én chẳng làm nên mùa xuân”. Ca khúc vang lên như một thanh âm trong trẻo tựa tiếng réo rắt vui ca của cung đàn mùa xuân. Bài hát mang đến cho người nghe cảm giác bình yên, hồn nhiên trong trẻo của lứa tuổi thiếu nhi. Đây cũng là ca khúc “nằm lòng” của nhiều thế hệ trẻ em Việt Nam.

Cánh én tuổi thơ

Em là hoa hồng nhỏ, Mẹ đi vắng, Tuổi đời mênh mông

Hồng Nhung vẫn là "bông hồng nhỏ" khi cô thể hiện ca khúc này dành tặng cho các em thiếu nhi

Ngoài những tác phẩm bất hủ về da vàng, về thân phận con người và kiếp sống nhân sinh, cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn còn để lại cho nền âm nhạc Việt Nam những ca khúc tuyệt vời về thiếu nhi như “Mẹ đi vắng”, “Em là bông hồng nhỏ”, “Tuổi đời mênh mông”… Với lời ca như thơ, giai điệu mê hoặc lòng người, bình dị mà thấm đẫm, những ca khúc này đã nuôi dưỡng tâm hồn nhiều thế hệ thiếu nhi Việt Nam. Bài hát là những khúc nhạc vui, hướng trẻ em đến những điều tuyệt đẹp nhất và biết quý trọng tình cảm của gia đình.

Mẹ đi vắng

Tuổi đời mênh mông

Em là hoa hồng nhỏ

Đi học

Ca khúc “Đi học” được xem là một trong những sáng tác kinh điển viết về đề tài thiếu nhi. Bài hát do cố nhạc sĩ Bùi Đình Thảo phổ nhạc vào năm 1976 dựa trên ý thơ của cố nhà thơ Hoàng Minh Chính. Bài hát nói về tâm trạng hân hoan của thiếu nhi mỗi khi tựu trường. Toàn bộ ca khúc mang một bầu không khí thanh khiết và tràn ngập tình yêu quê hương đất nước, tình mẫu tử, tình cảm thầy cô bạn bè…Ca khúc mang ước nguyện của toàn dân thời điểm bấy giờ - chiến tranh kết thúc, đất nước bình yên, mọi người có cuộc sống bình thường, trẻ em được đến trường.

Đi học

Chú voi con ở bản Đôn

Bài hát này được nhạc sĩ Phạm Tuyên sáng tác vào năm 1983 khi nhạc sĩ đi công tác tại buôn Đôn (Đắc Lăk). Bài hát mang giai điệu âm nhạc của dân tộc Êđê, ca từ ngộ nghĩnh, đáng yêu đã chiếm trọn trái tim của cả trẻ em lẫn người lớn nhiều thế hệ qua.

Chú voi con ở bản Đôn

Trái đất này là của chúng mình

Dựa trên ý thơ của nhà thơ Định Hải, nhạc sĩ Trương Quang Lục đã sáng tác nên bài hát “Trái đất này là của chúng mình” vào năm 1979. Với lời ca tuyệt đẹp, giai điệu trong trẻo, bài hát vang lên như một khúc ca thể hiện mong ước sự hòa bình của trẻ thơ - không còn chiến tranh hận thù, không còn phân biệt sắc tộc, mọi người trên thế giới nắm tay nhau cùng chung sống bình yên. Đã nhiều năm qua đi, bài hát “Trái đất này là của chúng mình” vẫn còn nguyên giá trị . Bài hát mang thông điệp ý nghĩa giàu tính nhân văn mà thời đại nào cũng hướng tới. Hành tinh này là của chúng ta, Trái đất vẫn quay, hòa bình hiện hữu và trẻ em khắp mọi nơi trên toàn thế giới sẽ luôn nhận được tình yêu thương.

Trái đất này là của chúng mình

Ngày đầu tiên đi học

Cũng viết về tâm trạng của thiếu nhi Việt Nam khi đến trường, nhưng khác với ca khúc “Đi học” của cố nhạc sĩ Bùi Đình Thảo, ca khúc “Ngày đầu tiên đi học” mang đến cảm giác trong veo đầy tinh khôi cho người nghe. Những bỡ ngỡ, những cảm xúc hồi hộp, lo lắng, tủi thân, háo hức đan xen là tâm trạng chung của những em bé thiếu nhi ngày đầu đến lớp. Ca khúc được nhạc sĩ Nguyễn Ngọc Thiện viết vào những năm đầu thập niên 90, phổ nhạc dựa trên bài thơ cùng tên của nhà thơ Viễn Phương. Sở dĩ bài hát này vẫn là giai điệu nằm lòng của nhiều thế hệ trẻ thơ Việt Nam bởi ca từ quá đỗi đời thường và chân thật của nó. Khi nghe lại ca khúc này, tâm hồn mỗi người dường như lắng lại, và hoài niệm về kỷ niệm đẹp một thời cắp sách tới trường.

Ngày đầu tiên đi học

Một con vịt

Sáng tác của nhạc sĩ Kim Duyên được đông đảo công chúng yêu thích và các bậc phụ huynh thường hát cho con em của mình nghe, như một cách dạy cho các bé về thế giới thiên nhiên gần gũi xung quanh mình. Ca từ đáng yêu, ngắn gọn đơn giản và giai điệu vui tươi, sinh động của ca khúc nhanh chóng chiếm trọn tình cảm của các em thiếu nhi.

Một con vịt

Chị ong nâu và em bé, Cháu vẽ ông mặt trời

Ngoài những tác phẩm nổi tiếng ca ngợi tình yêu quê hương đất nước, cố nhạc sĩ Tân Huyền còn có hai ca khúc về thiếu nhi được nhiều em bé Việt Nam yêu thích là “Chị ong nâu và em bé” và “Cháu vẽ ông mặt trời”. Không chỉ có giai điệu hay, ca từ của 2 ca khúc này mặc dù đơn giản nhưng lại vô cùng ý nghĩa, hướng các em luôn chăm chỉ lao động, ngoan ngoãn và yêu cuộc sống.

Chị ong nâu và em bé

Cháu vẽ ông mặt trời

Cả nhà thương nhau

Bài hát “Cả nhà thương nhau” được nhạc sĩ Phan Văn Minh sáng tác năm 1988, dành tặng cho chính vợ con của nhạc sĩ sau nhiều năm ông công tác xa nhà. Ca khúc với phần lời chỉ vỏn vẹn 56 chữ, được viết theo lối đồng dao chứa chan tình cảm gia đình đã trở thành niềm yêu thích của hàng triệu trái tim yêu nhạc.

Cả nhà thương nhau

Hoàng Cúc (TH)