Muôn màu muôn vẻ câu chuyện trưởng nhóm của Kpop

Các nhóm nhạc Kpop luôn được đào tạo và thành lập một cách rất quy chuẩn, mỗi thành viên đảm nhận một vai trò nhất định. Nếu như hát chính, nhảy chính luôn nhận được sự ngưỡng mộ từ mọi người, em út luôn được xem là đối tượng để người hâm mộ và các thành viên khác yêu thương vô điều kiện, thì chức danh trưởng nhóm, thoạt nghe có vẻ rất "oai", nhưng thực tế lại có nhiều vấn đề phức tạp khác nhau.

Khi nói đến “trưởng nhóm” trong Kpop, nhiều người sẽ nghĩ họ chẳng làm việc gì to lớn để thực sự quan tâm (mặc dù thật ra họ mang trách nhiệm rất quan trọng), ngoài việc đứng trên sân khấu hoặc ngồi góc bàn chi huy. Nhưng trong Kpop không hẳn như vây. Không phải bất kỳ trưởng nhóm nào cũng có thể để bạn có thể thốt lên, “Ah, đó là lý do tại sao họ là trưởng nhóm”, nhưng cũng có những người khiến bạn "mắt tròn mắt dẹt" vì những gì họ đã làm cho nhóm.

Trưởng nhóm hay người lớn tuổi nhất?

Phần lớn, để phù hợp với xã hội cấp bậc ở Hàn Quốc, người lớn tuổi nhất sẽ được trao danh hiệu này. SM là công ty dường như đã có truyền thống về cách lựa chọn này, khi từ H.O.T, Shinhwa, cho đến SNSD, Suju,... đều có trưởng nhóm là thành viên lớn tuổi nhất.

Cách lựa chọn này có thể phù hợp hay không tùy trường hợp cụ thể. Nhưng có lẽ đối với các nhóm nhạc SM, cách làm này có vẻ như không phù hợp lắm, khi nhiều nhóm nhạc của họ có trưởng nhóm không đóng vai trò quan trọng. SHINee là một ví dụ điển hình. Dù người hâm mộ có hết mực ca ngợi Onew đến mức nào, vẫn phải thừa nhận, Onew không phải một sự lựa chọn hoàn hảo cho vai trò thủ lĩnh. Chuyện nói năng phát biểu được thực hiện bởi Jonghyun, và Jonghyun cũng là một tài sản quan trọng đối với hình ảnh của SHINee. Onew không hẳn là không thích hợp, nhưng anh cũng không sở hữu tố chất của một thủ lĩnh.

Onew - trưởng nhóm SHINee

Một ví dụ khác từ một nhóm nhạc hàng đầu, SNSD. Người hâm mộ có thể huênh hoang cả ngày về “trưởng nhóm trẻ con”, nhưng sự thật, Taeyeon có thể được tung hô bởi giọng hát, nhưng cô chưa bao giờ được khen ngợi với vai trò thủ lĩnh. SNSD không thực sự có một trưởng nhóm đúng nghĩa. Trưởng nhóm trên lý thuyết là Taeyeon, nhưng Taeyeon không tạo được tác động hay ảnh hưởng gì tới nhóm. Chính bản thân cô cũng không hề mặn mà trong việc đảm nhiệm vị trí này. SNSD vẫn ổn, kể cả với một trưởng nhóm bình thường như vậy. 

Taeyeon - "kid leader" của SNSD

Super Junior cũng tương tự, khi Leeteuk, dù được coi là thành viên "ra dáng người đứng đầu nhất" trong các thành viên, cũng không đóng góp gì to lớn lắm cho định mệnh của nhóm. Thậm chí, Heechul còn có tác động tới các thành viên lớn hơn anh.

Sự tương tự giữa SNSD và Super Junior là lý do chính vì sao hai trưởng nhóm được xem là như nhau: cả hai đều là nhóm lớn, hai nhóm đều tập trung nhiều vào hoạt động cá nhân của các thành viên ngoài âm nhạc, không có sự chênh lệch về độ nổi tiếng giữa một thành viên và số còn lại, cả hai đều được đánh giá nhờ sự hoàn hảo toàn diện của cả nhóm chứ không phải tính cách của từng thành viên. Quan trọng nhất, cả Leeteuk và Taeyeon (có thể cả Onew) đều thực hiện vai trò này bởi là người lớn tuổi nhất nhóm.

Trưởng nhóm Super Junior - Leeteuk

Lãnh đạo cũng là một năng lực

Trái với những trường hợp trên, Big Bang và 2NE1 có những trưởng nhóm quan trọng và được chọn đặc biệt để đảm nhiệm vai trò đó. CL là người phát ngôn chính của 2NE1. Cô rất thẳng thắn và xây dựng được mối quan hệ giữa các thành viên trong nhóm. 2NE1 có sự cách biệt tuổi tác khá lớn, và CL là người cân bằng khoảng cách này. Cô cũng là người giữ phong cách cho 2NE1. Các thành viên khác trong nhóm khá phụ thuộc vào CL khi xuất hiện trước công chúng hoặc đưa ra quyết định nào đó.

Tương tự CL, nhưng GD còn có cả khả năng viết và sáng tác nhạc cho hầu hết các sản phẩm của Big Bang. GD có khả năng “tạo dựng” nên Big Bang qua cách sáng tác nhạc cho nhóm của mình. GD không hẳn là người phát ngôn như CL, nhưng đó là vì Big Bang hay đi riêng lẻ. Các thành viên đều có sự tự cân bằng trong hoạt động nhóm và hoạt động cá nhân; vì thế, GD không cần thiết phải hợp nhất các thành viên hay thực hiện nhiệm vụ người phát ngôn chính vì, thật ra, trong Big Bang ai cũng có thể làm được điều đó.

Cả CL và GD đều không phải là người lớn tuổi nhất nhóm (với 2NE1 là Dara và Park Bom, còn với Big Bang là TOP). Vì thế, việc các thành viên đều hết mực tôn trọng và nghe theo họ, chỉ có thể khẳng định một điều, vì họ có đủ năng lực lãnh đạo để làm điều đó.

GD và CL, 2 thủ lĩnh tài năng của Big Bang và 2NE1

Với JYP, họ có một truyền thống lựa chọn trưởng nhóm khá đặc biệt, khi một là để nhóm không có thủ lĩnh (như trường hợp của 2PM và Miss A), hai là để thành viên có thời gian thực tập lâu nhất đảm nhận vai trò này. Jo Kwon (2AM), Sunye (Wonder Girls), hay gần đây là JB (GOT7) và Jihyo (Twice). Sự lựa chọn này của JYP khá hiệu quả khi các thực tập sinh lâu năm có đủ sự dày dặn  trong quá trình rèn luyện, tạo cho họ khả năng dẫn dắt nhóm một cách chín chắn.

Jo Kwon có thể được người ngoài biết đến như một "cây hài" của 2AM, nhưng khi quay về với vai trò của mình, anh thật sự rất nghiêm túc. Jo Kwon là người phát ngôn chính của 2AM, cũng là người định hướng những vấn đề chuyên môn cho các thành viên khác. Các thành viên còn lại của 2AM đều nghe theo Jo Kwon, dù thực tế anh là người nhỏ tuổi thứ 2 trong nhóm.

Sunye của Wonder Girls cũng thế. Ở Sunye có cái chín chắn, chững chặc cần thiết của một người trưởng nhóm (dù thực tế Sunye cũng không phải chị cả của Wonder Girls), có lẽ do tuổi thơ có phần khổ cực tôi luyện. Tương tự Jo Kwon, Sunye là người phát ngôn chính của Wonder Girls, giữ vai trò chỉ đạo trong việc chia line, tập luyện. Sunye còn vực dậy tinh thần của các thành viên khi Wonder Girls trải qua những ngày tháng khó khăn khi Mỹ tiến. Sự tận tâm của Sunye là một lý do quan trọng giúp Wonder Girls trở thành một trong những nhóm nhạc có sự gắn bó nhất giữa các thành viên.

Đôi bạn thân Sunye và Jo Kwon cũng đồng thời là 2 trưởng nhóm quan trọng của Wonder Girls và 2AM

Nam Jihyun của 4minute là một trường hợp rất đặc biệt. 4minute từ trước đến nay vẫn được xem là nhóm nhạc "Hyuna và những người bạn", nhưng người giúp cả nhóm tồn tại và thân thiết cho đến bây giờ, lại là thành viên luôn được cho là "vô dụng" nhất - Jihyun. Nam Jihyun là người lớn tuổi nhất của 4minute, nhưng điều quan trọng là ở cô có năng lực kết dính các thành viên. Jihyun có thể không tài năng như các thành viên còn lại, nhưng cô biết cách lắng nghe, quan sát, đưa ra những quyết định kịp thời và chính xác. Quan trọng hơn cả, Jihyun biết cách cân bằng mọi vấn đề của nhóm, một điều không hề dễ dàng với một nhóm nhạc có sự chênh lệch lớn về độ nổi tiếng giữa các thành viên.

Nam Jihyun có thể không phải là một ca sĩ tài năng, nhưng cô là một lãnh đạo giỏi của 4minute

Muôn màu vai trò trưởng nhóm

Có những trưởng nhóm, cơ bản là đại diện của cả nhóm, như Zico (Block B) và Bang Yongguk (B.A.P). Họ thực sự đảm nhiệm hết tất cả mọi thứ, khi nhắc đến họ là cùng lúc ám chỉ luôn cả nhóm. Tuy nhiên, không có nghĩa là các thành viên còn lại không thích hợp, nhưng sự thật trưởng nhóm là thành viên nổi trội nhất, lấn át tất cả thành viên còn lại cũng không phải là một điều hay đối với một nhóm nhạc Kpop.

Một vài trưởng nhóm thậm chí còn tự tạo ra nhóm của mình như trường hợp của BEG (JeA) và After School (Kahi, hiện đã rời nhóm). Với JeA, BEG cơ bản chính là thành quả của cô. Còn với Kahi, không hẳn giống BEG nhưng After School gần như được coi là “nhóm của Kahi”. Tuy vậy, sự vắng mặt của Kahi cũng không làm nhóm yếu đi.

T-ara áp dụng chế độ "trưởng nhóm luân phiên" khá kì lạ

Cũng có trường hợp “trưởng nhóm luân phiên”, một khái niệm khá... kì quặc. Ở Kpop xưa nay chỉ có T-ara áp dụng phương pháp này, lợi ích có lẽ là tạo cơ hội cho các thành viên được làm “nhiệm vụ của trưởng nhóm”. Nhưng thực sự, cách làm này không cho họ đủ thời gian và động lực để dẫn dắt nhóm, nhất là không phải ai cũng đủ năng lực làm thủ lĩnh. Và bất cứ sự thay đổi nào cũng cần có thời gian để làm quen, với cách làm này khi bạn đã thích ứng với vai trò này cũng là lúc bạn phải nhường lại cho thành viên khác. 

Victoria của f(x) là một trong những trưởng nhóm kiểu “bà mẹ”, chứ không hẳn là thủ lĩnh quyền lực. Cô là kiểu trưởng nhóm biết săn sóc, khuyến khích các thành viên phía sau ống kính hơn là trước mặt khán giả. Cô đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống của các thành viên, nhưng trên sân khấu thì không hẳn. Điều đầu tiên fan hâm mộ nghĩ tới Victoria không phải là hai từ “trưởng nhóm”, mà là "Vic-umma (mẹ Vic)".

Victoria được nhắc đến nhiều với vai trò "người mẹ" của f(x) hơn là "trưởng nhóm"

Những thủ lĩnh huyền thoại

Dù thực tế ở Kpop, số lượng trưởng nhóm "hữu danh vô thực" nhiều không đếm xuể, nhưng lịch sử Kpop cũng ghi nhận những trưởng nhóm hiếm hoi được vinh danh bởi chính năng lực và thành quả lãnh đạo của họ. Ngạc nhiên thay, những trường hợp hiếm hoi này lại đến từ SM - công ty vốn nổi tiếng với những trưởng nhóm không đóng vai trò gì quan trọng.

Người đầu tiên phải nhắc đến, chính là thủ lĩnh của huyền thoại Shinhwa - Eric Mun. Eric ban đầu được lựa chọn vào vị trí này, cũng như truyền thống từ SM, bởi anh là người lớn tuổi nhất của Shinhwa. Nhưng khác với Onew, Taeyeon hay Leeteuk, Eric phù hợp với vai trò thủ lĩnh một cách đáng kinh ngạc. Eric được ca ngợi như hôm nay, không phải vì danh hiệu Nhóm nhạc thần tượng lâu đời nhất Hàn Quốc của Shinhwa, mà vì chính những gì anh đã làm cho Shinhwa trong suốt 18 năm qua.

Eric, ngay từ đầu, không phải là thành viên nổi bật nhất của Shinhwa. Thậm chí lúc mới debut, người ta không thể hiểu vai trò của Eric trong Shinhwa thực sự là gì. Eric không phải người phát ngôn của Shinhwa như Jun Jin, nếu không muốn nói anh khá kiệm lời; không giữ vai trò chỉ đạo đội hình trên sân khấu như Minwoo. Nhưng thời gian trôi qua, người ta phải ngỡ ngàng thốt lên, lựa chọn Eric vào ngôi vị trưởng nhóm Shinhwa là một trong những quyết định sáng suốt nhất trong lịch sử SM.

Eric Mun - "thủ lĩnh số 1 Kpop" của huyền thoại Shinhwa

Eric là kiểu thủ lĩnh không bao giờ thích bước ra ánh sáng mà chỉ tay, anh âm thầm làm mọi thứ từ phía sau một cách chu toàn để các thành viên tỏa sáng. Khi Shinhwa hết hợp đồng với SM, họ được gợi ý kí tiếp những hợp đồng riêng lẻ. Eric, thành viên đắt show quảng cáo nhất khi ấy, đã không ngần ngại từ chối những điều khoản béo bở, chỉ để cùng anh em tiếp tục hoạt động dưới cái tên Shinhwa. Vì lẽ đó, nhóm của anh trở thành trường hợp hiếm hoi rời bỏ SM nhưng vẫn hoạt động tốt

Eric không chỉ là người chia catse riêng của mình cho các thành viên còn lại, anh còn "chiến đấu" hết mình vì Shinhwa. Ở Eric, người ta thấy một cái gì đó rất thong dong, không màn thế sự của một công tử nhà giàu. Nhưng anh lại là tuýp đàn ông ít nói, nhưng đã nói là sẽ làm. Shinhwa đã hứa sẽ trở lại sau thời kì quân ngũ, và khi các thành viên khác còn đang do dự với quyết định này, Eric là người thuyết phục họ quay lại, đến mức Dongwan phải thốt lên, không hiểu vì sao Eric lại tâm huyết với Shinhwa đến thế.

Eric cũng chấp nhận bỏ tiền riêng để mua lại bản quyền những bài hát cũ từ SM. Anh mày mò tự học luật để giành lại cái tên "Shinhwa" tranh chấp suốt 12 năm. Anh cũng chẳng ngại ngần trả nợ dùm các thành viên khác. Đền đáp cho mọi nỗ lực của Eric, ngày 29/5/2015, sau 12 năm đằng đẵng, Shinhwa cuối cùng đã hoàn toàn sở hữu cái tên của chính mình.

Eric là một trong những yếu tố quan trọng giúp Shinhwa vững vàng trong suốt 18 năm 

Ngày 24/3/2016, Shinhwa đã đánh dấu năm thứ 18 hoạt động mà không một lần thay đổi thành viên, một điều gần như kì diệu. Các thành viên Shinhwa xưa nay vẫn luôn tự hào khi nhắc đến trưởng nhóm của họ. Còn Eric, như chính tính cách của mình, khi các thành viên khen ngợi và rơi nước mắt cảm ơn những điều anh đã làm, Eric chỉ bình thản đứng đó, mỉm cười, và bảo rằng anh chẳng nhớ gì cả.

Shinhwa bắt đầu từ con số 6, và sẽ kết thúc ở con số 6, bởi họ đang sở hữu một tài sản quý báu của Kpop, thủ lĩnh huyền thoại Eric!

Người thứ 2 sau Eric xứng đáng với danh hiệu trưởng nhóm huyền thoại, chính là thủ lĩnh của DBSK - Yunho. Yunho không làm được những việc như Eric, không bảo vệ được con số 5 trọn vẹn của nhóm mình, cũng không cùng các thành viên dứt áo ra đi, nhưng Yunho là kiểu trưởng nhóm dẫn dắt mọi thứ. Anh đảm nhiệm vai trò trưởng nhóm rất nghiêm túc, thậm chí là quá nghiêm túc. Mặc dù sau vụ kiện năm 2009, DBSK chỉ còn lại 2 người, nhưng anh vẫn tự giới thiệu bản thân là “trưởng nhóm DBSK” trước khi đề cấp bất kỳ điều gì khác.

Một thủ lĩnh huyền thoại khác đến từ SM - Yunho của DBSK

Hầu hết mọi người đều nghĩ nhóm chỉ có 2 người thì “trưởng nhóm” quả thực chẳng để làm gì. Tuy nhiên, Yunho rất đặc biệt, vì không giống như tất cả những trưởng nhóm mà tôi đã đề cập, “trưởng nhóm” là điều đã tạo nên Yunho. Trên tất cả những danh hiệu như “rapper”, “dancer”, “giọng nam trầm”,... Yunho được biết đến là “trưởng nhóm”. Trong một nhóm nổi tiếng với tất cả các thành viên đều có ngoại hình và tài năng đồng đều, "trưởng nhóm" là điều giúp Yunho trở nên nổi trội.

Yunho không phải là anh cả của DBSK (dù tin hay không, thực tế là Jaejoong mới là người lớn nhất). Từ cái khoảnh khắc Jaejoong (người ban đầu được chọn làm trưởng nhóm vì sinh trước Yunho vài ngày, và bây giờ cũng là trưởng nhóm của JYJ) trao lại quyền lãnh đạo cho anh hơn 10 năm trước, Yunho đã gánh vác nó suốt từng ấy năm và biến nó trở thành thương hiệu rất riêng của mình. Mặc dù các thành viên đều nổi tiếng và có khả năng nhưng Yunho vẫn là người phát ngôn và dẫn dắt quan trọng trong nhóm.

Dù là DBSK 5 người hay 2 người, vai trò trưởng nhóm của Yunho đều rất quan trọng

Trên hết, Yunho làm nên DBSK 5 người và kể cả 2 người trong mắt khán giả. Khi so sánh với Eric, nhiều người sẽ nghĩ: “Chẳng phải anh ấy là một trưởng nhóm thất bại khi DBSK tan vỡ sao?”. Nhưng cái làm nên một "trưởng nhóm Yunho" là anh biết chính xác cách đảm nhiệm vai trò trưởng nhóm trong Kpop ở mọi khía cạnh. Sự thất bại đó có thể ám ảnh Yunho tới tận bây giờ, nhưng hơn hết, hình ảnh riêng của Yunho đến tận hôm nay hoàn toàn phụ thuộc vào khả năng dẫn dắt nhóm.

Kết

Mặc dù Yunho và Eric có thể xem là “trưởng nhóm điển hình” thì các thủ lĩnh khác trong Kpop có thể cũng đã và đang rất thành công theo cách riêng của họ. Trưởng nhóm là người biết cách điều chỉnh hình ảnh của mình sao cho phù hợp với mục đích và hình ảnh của nhóm. Tất cả trưởng nhóm, kể cả những thủ lĩnh huyền thoại hay bị đánh giá là "vô dụng", đều có điểm mạnh điểm yếu riêng. Quan trọng, mỗi nhóm phải tìm được một thủ lĩnh phù hợp nhất, hiểu rõ hoàn cảnh của nhóm mình và của các thành viên khác, để dẫn dắt cả nhóm đi lên và vững vàng trong những cuộc chiến khốc liệt tại Kpop.

Munnie (Tổng hợp)