"Lời Bác dặn trước lúc đi xa” - Câu chuyện xúc động về vị Cha già dân tộc

Vào buổi sáng 2/9/1969, tình trạng sức khỏe của Bác Hồ đã yếu đi nhiều. Thế nhưng, 3 lần tỉnh lại sau cơn đau, Bác luôn muốn được nghe những làn điệu dân ca quê hương. Lần đầu tiên tỉnh lại, Bác nhìn xung quanh rồi cất giọng hỏi: “Các chú có ai biết hò Huế không?”. Lần thứ hai tỉnh lại, Người lại hỏi: “Trong các chú ai có thể hát cho Bác nghe một làn điệu ví, giặm Nghệ Tĩnh được không?”. Lần thứ ba thức dậy, Người ngỏ ý muốn nghe một câu dân ca quan họ Bắc Ninh. Lần này, thật may mắn, cô y tá Ngô Thị Oanh đã tiến lại gần Bác và thưa: “Thưa Bác, cháu xin hát cho Bác nghe ạ”. Và trong nỗi xúc động nghẹn ngào, cô y tá viện 108 cất lên lời hát của làn quan họ: “Người ơi, người ở đừng về…”. Khoảnh khắc ấy, thời gian như lắng lại, cả căn phòng dường như rơi vào thinh không, chỉ còn những tâm hồn thổn thức và những giọt nước mắt lăn dài trên má của những người ở lại – Bác Hồ đã thanh thản ra đi, trong giai điệu dân ca ngọt ngào, sâu lắng mà thắm đượm tình người, tình quê hương ấy.

Bác Hồ là vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam, là người kiệt xuất hội tụ vẹn toàn nhân - trí - dũng

Sinh thời, vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc đã dành trọn cả cuộc đời để cống hiến hết mình vì lý tưởng của đất nước. Không gợn 1 chút riêng tư cá nhân, Bác Hồ chỉ luôn tâm niệm làm thế nào để đất nước được tự do, độc lập, dân không còn cảnh lầm than, chia lìa Nam Bắc. Cả cuộc đời chiến đấu vì lý tưởng cao đẹp của đất nước, vậy mà trong khoảnh khắc cuối cùng của đời người, Bác chỉ có một ước nguyện, rằng Bác muốn mang theo âm hưởng làn điệu dân ca của quê hương về với cõi vĩnh hằng, được lắng hồn mình, được mang theo đến tận cùng bài ca đất nước… Ước nguyện nhỏ nhoi và quá đỗi bình dị ấy lại thể hiện cả một tinh thần nhân văn cao đẹp. Bác là vị lãnh tụ của cả một dân tộc – nhưng trước hết, Bác vẫn là một người con của đất nước Việt Nam. Đối với Bác, tình yêu Tổ quốc đôi lúc không cần phải quá cao xa – nó bắt nguồn từ chính tình yêu cuộc sống dung dị hàng ngày, là biết yêu tha thiết khúc hát dân ca quê hương ngọt ngào, thắm đượm.

Bác Hồ đã dành cả cuộc đời mình để đấu tranh đòi lại tự do cho dân tộc Việt Nam và luôn đau đáu muốn đưa người dân thoát khỏi cảnh lầm than

Không phải là người chứng kiến câu chuyện xúc động của Bác Hồ lúc cuối đời, nhưng hình ảnh của Bác vẫn luôn in đậm trong trái tim của nhạc sĩ Trần Hoàn. Và năm 1989, khi được đồng chí Vũ Kỳ - thư ký riêng của Bác kể lại câu chuyện này, nhạc sĩ Trần Hoàn đã không kìm nén được dòng cảm xúc. Tình cảm kính yêu vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc đã thôi thúc ông sáng tác nên ca khúc “Lời Bác dặn trước lúc đi xa”. Ca khúc này được ra đời đúng dịp kỷ niệm 30 năm ngày mất của Người. Bài hát ra đời đã lập tức làm rung động trái tim của những con dân nước Việt. Có rất nhiều ca sĩ đã thể hiện thành công ca khúc “Lời Bác dặn trước lúc đi xa” như NSND Thu Hiền, NSND Thanh Hoa, NSƯT Thái Bảo… mỗi bản thể hiện đều mang đến nhiều cảm xúc cho người nghe. Nếu như NSND Thu Hiền khiến cho người nghe “lắng” hồn mình lại với giọng ca ngọt ngào của mình, NSND Thanh Hoa lại mang đến cảm giác bay bổng, khoáng đạt, giàu cảm xúc mà vẫn rất lạc quan cho khán giả thì giọng ca Thái Bảo lại khiến cho rất nhiều người con Việt Nam ở những đối tượng, thế hệ khác nhau đến gần được hơn với ca khúc cũng như hiểu hơn về con người và nhân cách của Bác.

Nhạc sĩ Trần Hoàn đã viết ca khúc "Lời Bác dặn trước lúc đi xa" dựa trên câu chuyện có thật đầy xúc động về Bác Hồ

Không hư cấu và thêm bớt bất kỳ 1 chi tiết nào, cũng không hô hào khẩu hiệu để ca ngợi Bác, nội dung câu chuyện xúc động và thấm đẫm tình người ấy đã được nhạc sĩ Trần Hoàn truyền tải trọn vẹn trong ca khúc “Lời Bác dặn trước lúc đi xa”. Bài hát là một câu chuyện rất “đời” – bình dị và ý nghĩa, như lời dặn tâm tình của một người cha già trước lúc đi xa, rằng luôn mong con cháu giữ được “phần hồn” của tình yêu dân tộc, giữ gìn bản sắc quê hương. Lời bài hát “Lời Bác dặn trước lúc đi xa” mộc mạc, đẹp như một bài thơ trữ tình, cùng với giai điệu nhẹ nhàng, tha thiết, giàu cảm xúc của thể loại ballad pha trộn một chút âm hưởng của làn điệu dân ca. Bài hát này ngay khi vừa được ra mắt đã được đông đảo người dân Việt Nam đón nhận. “Xúc động nghẹn ngào” là cảm xúc mà hầu hết của mỗi người con đất Việt khi nghe ca khúc này của nhạc sĩ Trần Hoàn. Cái hay của nhạc sĩ Trần Hoàn, đó chính là viết nhạc mà như không viết, chỉ đơn thuần là ông kể lại một câu chuyện có thật bằng chính cảm xúc của ông. Và chính vì điều đó đã đưa ca khúc “Lời Bác dặn trước lúc đi xa” đến gần hơn và sống trong trái tim của người dân Việt Nam, khiến cho tâm hồn của mỗi người đều bị lay động . Lời ca của bài hát cứ thủ thỉ tâm tình, tái hiện lại hình ảnh vị Cha già kính yêu của dân tộc – rất vĩ đại nhưng cũng quá đỗi bình dị, thân thương…

Lời Bác dặn trước lúc đi xa - NSND Thu Hiền

Nhạc sĩ Trần Hoàn không phải là người có nhiều sáng tác về Bác, nhưng những ca khúc của ông viết về vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam lại được nhiều người yêu mến. Từ “Giữa Mạc Tư Khoa nghe câu hò Nghệ Tĩnh” (1980), “Lời Bác dặn trước lúc đi xa” (năm 1989) đến “Thăm bến Nhà Rồng” (năm 1990), bằng chính cảm xúc và tài hoa của một người nghệ sĩ, nhạc sĩ Trần Hoàn đã khiến công chúng hình dung được cuộc đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh ở những mốc quan trọng nhất cũng như phong cách sống của Người, giản dị nhưng sâu lắng và giàu chất thơ…

Hoàng Cúc (TH)