Làm nghệ thuật, đừng biện minh, đừng đổ lỗi và cũng đừng vô trách nhiệm với 'con đẻ' của mình

Vì quá gần gũi với làng giải trí Kpop nên việc sao Việt "đạo nhái" một nghệ sĩ nước bạn nào đó từ lâu đã là chuyện xảy ra thường xuyên như huyện ở Vbiz. Biểu hiện của trào lưu này không chỉ bó hẹp trong việc "mượn beat" mà còn bao quát rộng rãi nhiều mảng như: "ăn cắp" ý tưởng concept MV, bìa album, tạo hình nhân vật, poster fanmeeting, đôi khi chỉ là một bộ ảnh hoặc một trang phục, cách tạo dáng... Tất nhiên, làm người chẳng ai muốn thừa nhận mình đi "đạo", thế nên tình trạng thường thấy của nghệ sĩ trong nước mỗi lần lên tiếng về ồn ào dạng này 90% là phủ nhận, chống chế hoặc đổ lỗi. 

Lấy ví dụ điển hình nhất là vụ việc của B Ray mới đây. Album "Loser2Love" được phát hành dưới hình thức online chỉ vừa mới khoe khoang trên fanpage chính không lâu đã bị phát hiện ăn cắp trắng trợn ý tưởng thiết kế bìa album "City Lights" từng được Baekhyun của EXO cho lên sàn vào giữa năm 2019. Tạm thời bỏ qua bố cục, cách sắp xếp chữ trên poster có nhiều nét tương đồng, đến cả chi tiết dễ nhận thấy nhất là đoạn mã vạch mà ê-kíp của B Ray cũng "chôm" bằng được. Đáng nói, theo phản ánh của các thành viên EXO-L, chỉ cần dùng ứng dụng quét mã, dòng số này sẽ trả ngay kết quả là album của thành viên EXO và có lẽ nào, B Ray vì quá thần tượng Baekhyun nên tiện quảng bá luôn album của idol trong sản phẩm của mình?

Đối mặt với ồn ào "đạo nhái" lần thứ n, admin của fanpage được cho là đã nhanh chóng "tẩu tán" hình ảnh album "Loser2Love", B Ray vào tối qua cũng có ngay bài đăng phủ nhận chuyện "ăn cắp". Nam rapper, một mặt giải thích người chịu trách nhiệm cho ồn ào này là designer chứ không phải anh, mặt khác còn tung đoạn tin nhắn giữa anh và thiết kế để triệt để chứng minh, chính anh đã phát hiện ra việc trùng khớp ý tưởng giữa 2 bìa album và yêu cầu xóa bỏ trước đó. Như vậy, có trách thì netizen cũng nên tìm đến designer để trách cứ, chứ không phải mọi chuyện đều đổ lên đầu nhân vật chính. 

B Ray cho biết, nghi án "đạo nhái" này đã nảy sinh từ cuối tháng 3, anh cũng đã xóa bỏ hình ảnh bìa album nhưng giờ lại bị "đào mộ"

Ngẫm ra, B Ray nói đâu có sai. Anh - chỉ phụ trách việc sáng tác, rap, nói chung là phần nội dung, còn hình ảnh do team thiết kế và ê-kíp đảm nhận nhiệm vụ quảng bá, tuyên truyền. B Ray không phải người trực tiếp sáng tạo bìa album nên nói anh "đạo nhái" là thiếu thuyết phục. Tuy nhiên, B Ray là một trường hợp khá đặc biệt ở Vpop đối với fan Kpop nên chuyện anh bị "ném đá" cũng không hẳn là oan. 

Cụ thể, B Ray có mối thâm thù với fan Kpop, đặc biệt là fan BTS bởi anh "năm lần bảy lượt" miệt thị, công kích vấn đề giới tính của "gà" nhà Big Hit. B Ray ẩn ý rằng, anh không cần "dựa hơi" nhưng nếu không có mục đích sâu xa, vậy tại sao Kpop có hàng chục nhóm nhạc, nam rapper cứ phải động chạm đến boygroup được quan tâm hàng đầu? 

Lý do gì khiến B Ray cứ phải "cà khịa" BTS?

Chính bởi liên tục khẩu chiến với fan Kpop nên chỉ cần mâu thuẫn nhỏ nổ ra (chứ đừng nói là việc "đạo" bìa album trắng trợn như trên), B Ray tất yếu sẽ trở thành tấm bia để cộng đồng này tấn công. Họ - có thể không động chạm được đến album được phát hành dưới dạng online của anh nhưng việc kéo đến dislike các sản phẩm âm nhạc cũ, thả phẫn nộ, "khủng bố" trên trang cá nhân là việc hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát. Đây cũng chính là lý do mà ngay tối qua, B Ray đã phải nhanh chóng có lời giải thích về chuyện "copy". 

Vấn đề là, netizen không nhận ra được thiện chí, sự hối lỗi trong từng lời nói của B Ray lẫn designer. Trong khi B Ray đổ lỗi cho thiết kế thì designer lấp liếm rằng vì "bí idea" nên dùng file thiết kế được chia sẻ miễn phí trên mạng chứ không phải cố tình đạo nhái. Vậy cuối cùng, trách nhiệm "sao chép" bìa album của Baekhyun trong trường hợp này nên đẩy về phía ai? Là designer - người thiết kế vừa có lời giải thích "ngây thơ" mà không biết rằng, SM còn đăng kí bản quyền, niêm yết giá cho cả những dụng cụ nhỏ chổi quét album thì nói gì đến chuyện để bìa album "City Lights" trôi nổi trên mạng như một "frame" miễn phí? Hay là B Ray - anh chàng vừa có lùm xùm là "bỏ của chạy lấy người", đến "con đẻ" còn ruồng rẫy, muốn phủi sạch sự liên quan? Câu hỏi này, đau đầu lắm thay.

Là B Ray hay là designer phải chịu trách nhiệm cho việc bìa album của Baekhyun bị "đạo nhái" trắng trợn?

Thực tế, nếu B Ray tìm hiểu kĩ các bình luận trên mạng xã hội sẽ thấy rất rõ nguyên nhân khiến netizen bức xúc: họ chửi anh, một phần vì mối thù oán trong quá khứ nhưng cũng chửi anh vì vô trách nhiệm với "con đẻ" của mình. Bìa album "Loser2Love" được lan truyền không còn là bản demo, tức là một khi phát hành, B Ray đã đồng ý với phương án đó. Việc vướng vào nghi án "đạo nhái" dù anh không trực tiếp tham gia nhưng cũng có phần trách nhiệm vì thiếu cẩn thận trong việc kiểm tra, so sánh ở khâu cuối cùng trước khi "con đẻ" ra đời. Thế nhưng, B Ray lại làm ngược lại, đổ lỗi, đùn đẩy, thậm chí nếu được rũ bỏ có khi còn muốn xóa sạch tấm hình album ấy. Về phía designer, mang tiếng là nghề cần sự sáng tạo, vậy mà lại trơ trẽn thừa nhận vì bí ý tưởng mà lấy "đại", chọn "bừa". Làm như vậy, có khác nào ăn trộm, ăn cắp?

Lần cuối xin được nhắc lại, nghệ thuật là sáng tạo. Sáng tạo dựa vào ý tưởng của bản thân hoặc tiếp thu những giá trị tốt đẹp đã có, từ đó biến tấu thành sản phẩm riêng chứ không phải đặt lệnh "copy - paste" là xong. B Ray đúng là không trực tiếp "đạo nhái" nhưng một khi đã để album thành "hình", nam rapper cũng nên "sâu sắc" nhận trách nhiệm và tìm cách giải quyết chứ không phải đùn đẩy, thoái thác như vụ việc vừa xảy ra.