Kpop và Jpop - Vì đâu cứ mãi bị so sánh?

Dẫu biết rằng Kpop và Jpop đến từ hai đất nước khác nhau, với hai nền văn hóa khác nhau, thế nhưng một thời gian dài, fan hâm mộ của hai bên vẫn mãi tranh cãi về vấn đề bên nào xuất sắc hơn. Bài viết này có thể sẽ không đưa ra được một câu trả lời rõ ràng, nhưng hy vọng nó có thể đem lại một cái nhìn khách quan, công bằng hơn cho bạn đọc về hai nền âm nhạc này. Bài viết sẽ tập trung vào những yếu tố mà cả Kpop và Jpop đang tập trung hướng đến để chinh phục các fan trên toàn thế giới.

Kpop

Đầu tiên, phải thừa nhận một điều, sức hút lớn nhất của Kpop thuộc về khía cạnh trực quan. Những điệu nhảy bắt mắt, những hiệu ứng hình ảnh đầy màu sắc, cùng với lối trình diễn chuyên nghiệp, quyến rũ của nghệ sĩ đã góp phần tạo nên rất nhiều "bữa tiệc thị giác" cho người xem. Đôi khi, cái mà khán giả tập trung vào đã không còn là bài hát mà ca sĩ thể hiện, mà là những vũ đạo và sân khấu lung linh, đầy sắc màu mà thôi.

Tuy nhiên, cũng không thể phủ nhận chất nhạc sôi động và bắt tai của các ca khúc Kpop. Nhìn chung, những bài hát này đều có giai điệu dễ nhớ, với phong cách sôi nổi và lạc quan. Thậm chí, ngay cả những bản ballad đôi khi cũng pha trộn chút nhạc pop để tạo lên sự khác lạ.

Điều làm nên sự khác biệt của Kpop chính là việc hòa âm hợp xướng được tận dụng một cách mức tối đa. Vì một nhóm nhạc Kpop thường rất đông thành viên, dao động từ 3-13 người, nên khi tất cả các thành viên cùng hòa giọng (song song với việc khuếch đại tiếng bass và trống) sẽ tạo ra một giai điệu có sức cuốn hút vô cùng mạnh mẽ cho bài hát.

Thông thường, các nghệ sĩ khi đứng trên sân khấu không cần phải vừa hát vừa nhảy. Nhưng đối với các thần tượng Kpop, việc thực hiện cả hai là điều bắt buộc! Chính vũ đạo của các nhóm thần tượng đã giúp Kpop trở nên phổ biến trên toàn cầu. Ngay cả trong các đoạn nghỉ giữa bài hát, các nghệ sĩ vẫn có thể khiến khán giả "ngất ngây" với những vũ đạo điêu luyện. Hơn nữa, mỗi bài hát đều có một động tác vũ đạo nổi bật và dễ nhớ để người hâm mộ có thể theo dõi và nhảy theo bài hát mà họ yêu thích một cách dễ dàng.

Rõ ràng, Kpop mang tính giải trí cao từ âm nhạc cho tới hình ảnh. Các nghệ sĩ luôn coi trọng và đặc biệt nhấn mạnh vào việc tạo ra sự quyến rũ hay tập trung kích thích thị giác.

Các thần tượng Hàn Quốc cũng thường hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ các chương trình thực tế, các cuộc thi thể thao, chương trình giáo dục, cho tới tất cả các chiến dịch thúc đẩy hình ảnh nhóm.  Có thể thấy rằng, các thần tượng Hàn Quốc được đào tạo một cách rất chuyên nghiệp để mở rộng sức ảnh hưởng của mình.

Thời trang cũng là một yếu tố quyết định sự thành công của một idol. Cách hữu dụng nhất để thu hút giới trẻ ngày nay chính là thông qua thời trang, bởi “ăn cho mình mặc cho người”, và cách ăn mặc của bạn sẽ quyết định việc người khác nghĩ gì về bạn.

Phong cách thời trang của Kpop là sự kết hợp khéo léo giữa các xu hướng phát triển của thời trang với sự chỉn chu nhưng không kém phần năng động. Việc các idol Kpop ăn mặc thế nào có ảnh hưởng không nhỏ đến việc định hình thị hiếu thời trang của giới trẻ. Và phong cách của họ cũng có ảnh hưởng nhất định đến sự phát triển của ngành công nghiệp thời trang vốn luôn thay đổi không ngừng.

Âm nhạc, vũ đạo, và thời trang kết hợp đã giúp Kpop không chỉ dừng lại ở một thị trường âm nhạc đơn thuần, mà đang nâng tầm trở thành một nền văn hóa, nơi giới trẻ có thể tìm đến, nhìn ngắm, hòa nhập, lấy cảm hứng hay đơn giản là bắt chước.

Jpop

Jpop nhìn chung cũng là sự kết hợp nhiều yếu tố như Kpop, nhưng về âm nhạc và hình ảnh thì lại hoàn toàn khác với người bạn nước láng giềng. Các màn biểu diễn của Jpop không phức tạp như Kpop: các ca sĩ không phải trình diễn đồng đều một cách chính xác đến từng chi tiết, MV cũng không phải theo một công thức có sẵn,....

Trong một ca khúc Kpop, những nốt cao giữa bài, những đoạn rap xen giữa hay sự thay đổi đột ngột của các hình ảnh  khác nhau trong MV là những nét đặc trưng ấn tượng. Thế nhưng, sự hấp dẫn của riêng Jpop chính là các ca khúc không theo cấu trúc có sẵn như vậy. 

Và đây chính là vài điều cần phải biết khi nhắc tới các nhóm nhạc thần tượng Jpop:

Khái niệm về sự luân chuyển và tốt nghiệp của các thành viên: Trong khi các thần tượng Kpop có xu hướng trụ lại với nhóm cho đến khi tan rã (trừ một số trường hợp đặc biệt), thì thần tượng Jpop phải trải qua nhiều quá trình chọn lọc và đào thải khắc nghiệt. Đến một độ tuổi nhất định, họ sẽ bị buộc phải rời khỏi ngành công nghiệp giải trí.

Airi Suzuki là một ví dụ, cô đã từng hoạt động tại không dưới 7 nhóm nhạc khác nhau. Vì vậy, có thể hiểu, thần tượng Jpop là những idol “có thể tái chế”. Hơn nữa, vì độ tuổi của các thần tượng trong một nhóm nhạc Jpop khá chênh lệch, do đó, việc thiết lập vị trí cố định của một người trong nhóm cũng không cần thiết (trong khi việc này ở Kpop là bắt buộc).

Sự tồn tại của Johnny Entertainment: Đây là công ty chuyên phát hiện và đào tạo những nam thần tượng đang giữ vị trí độc tôn trong ngành công nghiệp Jpop. Kết quả, gần như không có bất cứ sự cạnh tranh nào giữa các nhóm nam, đơn giản vì hầu như tất cả các thần tượng nam đều thuộc cùng một công ty. Nếu có, thì đó chỉ là sự cạnh tranh để trở thành một phần của "người khổng lồ" Johnny's Ent. group mà thôi. 

Tại Nhật Bản, hình ảnh trẻ trung và trong sáng rất được yêu thích, nên hầu hết các MV của các nhóm nhạc thường được thực hiện theo kiểu “gia đình thân thiện” (ngoại lệ có Koda Kumi). Những nhóm nhạc Jpop đôi khi giống như "đứa trẻ" đang chơi đùa vui vẻ bên cạnh các nhóm nhạc Kpop. Thần tượng Jpop cũng có tuổi đời rất trẻ. Họ thường bắt đầu sự nghiệp từ rất sớm, điển hình như Airi Suzuki ra mắt khi chỉ mới 8 tuổi.

Đặc biệt, Jpop có nguồn gốc từ rock và đây chính là điểm tạo ra sự khác biệt rõ rệt nhất giữa âm nhạc Jpop và Kpop.

Jpop thường tập trung nhiều vào chất lượng âm nhạc hơn, và chất lượng âm thanh được thể hiện tự nhiên trong giai điệu và cách hòa phối. Ngoài ra, đối với một nhóm nhạc Jpop, những người không thể hát sẽ không hát. Điều này giúp cho việc phân chia, sắp xếp các phần của bài hát trở nên dễ dàng hơn và phù hợp hơn.

Kpop vốn mang phong cách hiện đại, và âm nhạc của họ là sự hợp nhất giữa techno, house và pop. Với những bản pop mạnh mẽ, Kpop mang hơi hướng của âm nhạc Mỹ. Khi dubstep xuất hiện, Kpop nhanh chóng thích nghi và đưa nó vào nhiều ca khúc. Hơn nữa, vì vị trí các thành viên trong một nhóm nhạc Kpop là không thể thay đổi, các thần tượng nhiều lúc phải hát cả phần không phù hợp với chất giọng của mình.

Kết

Bài viết này chắc chắn không thể làm xoay chuyển những định kiến vốn có của các fan Kpop và Jpop về nền âm nhạc còn lại. Thế nhưng, mong rằng qua những thông tin trên, người hâm mộ cả hai bên sẽ có được cái nhìn và đánh giá khách quan hơn, để đừng ngày càng "lún sâu" vào cuộc chiến vô nghĩa: Kpop hay Jpop đáng theo dõi hơn.

Khánh Linh lược dịch