Đằng sau thực trạng thông tin cá nhân của idol bị đem bán: Các công ty quản lý chính là nguyên nhân khiến sasaeng ngày càng lộng hành?

Với sự phát triển của Kpop và văn hóa fandom, cách nhìn nhận của chúng ta về thông tin cá nhân của những nhóm nhạc thần tượng nổi tiếng cũng đang dần thay đổi!

Trở lại thời điểm văn hoá fandom vẫn còn rất mới mẻ, khi người hâm mộ "cắm trại" trước ký túc xá của các thần tượng thế hệ đầu tiên và theo đuôi idol trong mọi lịch trình cá nhân của họ, điều này vẫn chưa được coi là hành vi của "sasaeng fan". Tương tự, các công ty quản lý thần tượng cũng không xem đó là một vấn đề nghiêm trọng.

Nhưng với sự xuất hiện của lứa thần tượng thế hệ thứ hai, thuật ngữ "sasaeng fan" (chỉ những fan quá khích, có hành vi xâm phạm cuộc sống riêng tư của thần tượng) đã trở nên phổ biến hơn. Ngay cả những người đứng ngoài nền văn hoá fandom cũng bắt đầu nhận thấy sự nguy hiểm của sasaeng fan vì quá nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến từ hành động của họ, chẳng hạn như gây ra tai nạn giao thông trong quá trình đuổi theo người nổi tiếng, thiết lập CCTV trong bãi đậu xe tư nhân hay thậm chí là đi vào ký túc xá và nhà ở của thần tượng một cách bất hợp pháp.

Tuy nhiên, lý do để sasaeng fan bất chấp tất cả những chuẩn mực đạo đức hay an toàn của chính mình và những người khác để theo dõi cuộc sống hàng ngày của các thần tượng thật ra rất đơn giản. Đó là bởi vì vấn đề "thông tin". Từ chỗ chỉ là sự chia sẻ thông tin trong nội bộ một nhóm nhỏ fan cuồng, việc rò rỉ thông tin cá nhân của thần tượng đã phát triển thành một ngành thương mại có thể sinh lời cho bất kỳ ai.

Đáng nói hơn, chính các công ty quản lý của thế hệ thần tượng đầu tiên là những người đã gieo hạt giống làm nảy sinh tình trạng này. Nhà phê bình văn hóa nhạc Pop Kim Sung Soo nói: "Trước đây, các công ty khuyến khích người hâm mộ tập trung tại một số concert và đài truyền hình bằng cách cho họ biết ai sẽ xuất hiện ở đó. Trong quá trình lan truyền những thông tin này, họ đã không đặt vấn đề bảo vệ lên hàng đầu, và sasaeng đã lợi dụng điều đó. Vì các công ty đã quá cẩu thả hoặc nửa vời trong việc giải quyết vấn đề này, thế nên vô tình họ đã mở ra cánh cửa cho những kẻ chuyên buôn bán thông tin cá nhân. Công ty quản lý cũng phải quan tâm đến vấn đề nhân quyền của thần tượng, nhưng thay vào đó họ chỉ tập trung vào việc làm sao để tên tuổi nghệ sĩ trở nên phổ biến hơn. Tôi nghĩ rằng giờ đây các công ty cần phải nhận ra họ bắt đầu vô trách nhiệm từ đâu".

Vì không có quy định và hướng dẫn cho các công ty quản lý nên công nghệ hiện đại đã dẫn đến tình trạng thiếu kiểm soát thông tin đối với công chúng. Trong khi đó, bản chất của ngành công nghiệp giải trí trong nước vẫn tiếp tục tăng tốc không phanh.

Kim Sung Soo nói: "Sự phát triển của mạng xã hội là đặc biệt nghiêm trọng. Một số công ty ra sức kiểm soát cuộc sống riêng tư của nghệ sĩ. Nhưng thần tượng cũng có thể được truy lùng từ một bức ảnh được đăng tải vu vơ. Có những nơi mà mọi thứ đều có thể bị tiết lộ, miễn là bạn có quyết tâm và kỹ năng mà bất cứ ai cũng có thể sở hữu. Công nghệ đã gây ra một số vấn đề mà bản thân nó khó kiểm soát nổi. Trong trường hợp đó, công ty quản lý phải xây dựng các tiêu chuẩn và hướng dẫn tốt, nhưng họ vẫn chưa làm được. Bây giờ ngành công nghiệp đã phát triển đến mức rất khó để kiểm soát, các công ty giải trí đã không nhận trách nhiệm hoặc chuẩn bị đón nhận hậu quả".

Vậy còn những hậu quả mang tính pháp lý đối với hành vi đó thì sao? Theo Đạo luật về Bảo vệ thông tin cá nhân, các hành vi truyền tải những câu chuyện của thần tượng, cuộc gọi hoặc giọng nói đã được ghi âm, thông tin về bạn gái / bạn trai và thông tin chuyến bay lại… không được coi là thông tin cá nhân. Tuy nhiên, những rắc rối của các thần tượng phần lớn đều xuất phát từ những thông tin đó.

Sung Choon Il - luật sư đại diện Đảng Xã hội Dân chủ, cho biết: "Đạo luật Bảo vệ thông tin cá nhân có các quy định về thu thập và quản lý. Khi thu thập hoặc lan truyền thông tin về một thần tượng, có những nguyên tắc mà họ phải được cho phép trước tiên. Khi có người bán những loại thông tin mà họ lấy được một cách bất hợp pháp mà không có sự đồng ý của cả hai bên, nó sẽ cấu thành một hành vi vi phạm pháp luật".

Tuy nhiên, rất khó để tiến hành một cuộc điều tra mà không đánh động với nạn nhân (thần tượng hoặc người nổi tiếng) và công ty quản lý của họ. Luật sư Sung nói: "Cuối cùng, nạn nhân hoặc công ty sẽ phải tự giải quyết vấn đề. Sẽ có rất nhiều người bị ảnh hưởng bởi cuộc điều tra, cũng như rất nhiều thiệt hại, và bình thường người khiếu nại phải thu thập và đưa ra bằng chứng. Nếu không, rất khó để tiến hành một cuộc điều tra chính thức. Nếu khiếu nại được nộp lên và điều tra, những người đã tiêu thụ thông tin và biết nó được thu thập bất hợp pháp cũng sẽ bị phạt".

Cuối cùng, kết quả sẽ khác nhau tùy thuộc vào mức độ phản ứng của công ty quản lý đối với việc tiết lộ và kinh doanh thông tin cá nhân của thần tượng. Ở các quốc gia khác, việc bán các thông tin như vậy có thể dẫn đến án phạt dân sự và phải bồi thường những khoản tiền rất lớn. Đã có rất nhiều tiền lệ pháp lý khác nhau, do đó, việc đưa ra quy định không hề khó khăn.

Nếu các công ty quản lý tiếp tục thụ động trong chuyện này, thì cũng cần phải theo dõi công khai các tổ chức có liên quan để bảo vệ quyền lợi của người làm nghề giải trí. Kim Sung Soo nói: "Vấn đề chỉ kết thúc khi hình phạt cứng rắn được áp dụng cho những ai lén lút theo dõi người nổi tiếng. Trong trường hợp này, những người mua thông tin cũng là tội phạm - đó là một tội ác từ cả hai phía. Có một tư tưởng nhân nhượng xảy ra khi người mua lại là fan của họ, nhưng tình trạng này phải được giải quyết triệt để".

Ông nói thêm: "Việc tìm hiểu những thiệt hại và mức độ nghiêm trọng của vấn nạn phơi bày quá mức cuộc sống riêng tư của các thần tượng nên dành cho dư luận xã hội. Ở Mỹ, các hiệp hội người lao động rất phát triển, vì vậy những điều như thế này có thể được thực hiện trong các hợp đồng chuẩn giữa cơ quan và nghệ sĩ. Ví dụ, nếu bản hợp đồng nói "Ký túc xá không thể tiết lộ cho công chúng" và nghệ sĩ không thể ngủ được do bị làm phiền tại ký túc xá, thì ngay lập tức công ty quản lý phải bồi thường thiệt hại".

Rõ ràng là vì vấn nạn buôn bán thông tin cá nhân nên nhiều thần tượng đang phải đối mặt với việc bị xâm phạm đời tư một cách nghiêm trọng. Số người "thèm khát" thông tin đang tăng lên chóng mặt, và những "fan" mua bán loại thông tin đó cần phải bị trừng trị thích đáng vì hành động của họ.

Bạn nghĩ gì về lời phê bình của Kim Sung Soo dành cho các công ty giải trí và hiện tượng fan cuồng lộng hành tại Kpop hiện nay?