‘Cancel Culture’: Lịch sử của việc ‘kết liễu’ và tẩy chay Idol trên mạng xã hội!

Lịch sử phát triển của “Cancel Culture”

Cụm từ này chỉ được phổ biến trong vài năm trở lại đây. Bây giờ nó ở khắp mọi nơi.

Lisa Nakamura, một giáo sư tại Đại học Michigan, người nghiên cứu mối liên hệ của phương tiện truyền thông kỹ thuật số với chủng tộc, giới tính và tình dục, nói với The New York Times vào năm 2018 rằng “Cancel Culture” là một hành động "tẩy chay văn hóa" đối với người nổi tiếng, thương hiệu, công ty hoặc khái niệm nào đó.

Xu hướng kêu gọi tẩy chay tập thể bắt đầu từ các blog Tumblr  đầu những năm 2010, đặc biệt là “Your Fave Is Problematic”, nơi các fandom thảo luận tại sao các ngôi sao yêu thích của họ lại không hoàn hảo như bên ngoài.

Xu hướng này phát triển mạnh ra sao?

Dữ liệu của Google Trends đã chỉ ra rằng cụm từ “Cancel Culture” chỉ được tìm kiếm đột biến nửa cuối năm 2018 và đầu năm 2019. Nó đạt cực thịnh vào tháng 7/2020.

Trong những năm trong quá khứ, chúng ta dễ dàng nhìn thấy những phi vụ hủy bỏ đình đám. Một trong số đó là sự kiện Taylor Swift – Kanye West khi nhiều người cho rằng Taylor là con người dối trá.

Tiếp theo đó, Logan Paul đã bị tẩy chay mạnh mẽ vào năm 2018, vì đã livestream và bình luận về việc tìm thấy một xác chết trong khu rừng u ám ở Nhật Bản. Thời điểm này, “Cancel Culture” đạt đỉnh điểm và nó được xem là “huyền thoại” trong việc tẩy chay người nổi tiếng bằng mạng xã hội.

Sự phát triển cực thịnh của “Cancel Culture” những năm tiếp theo

Trong hai năm trở lại đây, văn hóa hủy bỏ đã trở thành một trong những món ăn trên Twitter. Rất nhiều ngôi sao đã từng vướng vào điều này, bao gồm Billie Eilish (chê chiếc váy thịt bò của Lady Gaga), Justin Bieber (so sánh Chris Brown với hai huyền thoại là Michael Jackson và Tupac), Shawn Mendes với phát ngôn phân biệt chủng tộc. Đa phần người hâm mộ sẽ tẩy chay các Idol bằng hashtag #(tên người nổi tiếng)isoverparty.

2020: “Văn hóa hủy bỏ” đạt mức cao nhất

Vì đại dịch COVID-19 đã buộc nhiều người rơi vào tình trạng cô lập xã hội, kết hợp với phong trào Black Lives Matter, văn hóa hủy bỏ có vẻ đã lên đến mức đỉnh điểm.

Các YouTuber Shane Dawson và Jeffree Star, những người nổi tiếng như Doja Cat và Lana Del Rey (liên quan đến phát ngôn gây tranh cãi, phân biệt chủng tộc), và các nhân vật trong truyền thông như Ellen (liên quan đến tính cách người nổi tiếng) hay tác giả J.K.Rowling với phát ngôn phân biệt người chuyển giới,… đã phải đối mặt với làn sóng chỉ trích mạnh mẽ. Nhiều lần hủy bỏ này đã gây ra hậu quả nghiêm trọng, chẳng hạn như sa thải người nổi tiếng, mất hợp đồng,…

Tranh cãi

Đa số những nhà ngôn ngữ học, phóng viên cho rằng văn hóa hủy bỏ là điều không nên khi cộng đồng mạng dùng tẩy chay người nổi tiếng, thương hiệu thay vì buộc họ phải chịu trách nhiệm với lời nói, hành vi xấu.

Krishauna Hines-Gaither, phó chủ tịch phụ trách sự đa dạng, công bằng và hòa nhập tại Đại học Guilford ở Greensboro, Bắc Carolina, và là đồng sáng lập của các nhà Ngôn ngữ học người Mỹ gốc Phi, cho rằng “Cancel Culture” thường gắn với những sự kiện chưa được kiểm chứng.

Mặt khác, thuật ngữ “Cancel Culture” đang được sử dụng như một lá chắn khi mọi người cố gắng trốn tránh trách nhiệm về hành động của họ bằng cách hùa theo đám đông. Đồng thời, hành động trên không cho phép nạn nhân là người nổi tiếng, thương hiệu được giải trình, sửa sai và khắc phục.