Paper Doll - Lời đáp trả mỉa mai của John Mayer dành cho Taylor Swift

Lần trước, chúng ta đã lắng nghe tâm sự của Taylor qua “Dear John”. Lần này, chúng ta sẽ nhìn từ góc độ của John với “Paper Doll”.

Paper doll, come try it on

Step out of that black chiffon

Here’s a dress of gold and blue

Sure was fun being good to you

John dùng từ “búp bê giấy” để chỉ Taylor Swift. Búp bê giấy là một thứ đẹp đẽ nhưng mong manh. Nghe có vẻ tốt đẹp nhưng nếu đối chiếu với “Dear John”, hình ảnh “búp bê giấy” trong bài này lại mang hàm ý mỉa mai không hề nhẹ.

Nhớ lại trong bài trước, Taylor đã miêu tả mình là một cô gái nữ tính, yếu đuối và non nớt. Điều này trùng khớp với những đặc điểm của một con búp bê giấy – một thứ thường gắn liền với các bé gái, và cũng vô cùng mỏng manh, dễ rách, dễ cháy, dễ bị phá hủy dù chỉ với một tác động nhỏ.

John đề nghị “búp bê giấy” cởi bỏ chiếc váy bằng vải chiffon màu đen và mặc một chiếc váy khác có màu vàng và xanh. Chiếc váy chiffon màu đen trỏ thẳng vào Taylor Swift, vì cô vốn là một người hay mặc đồ như vậy đến các sự kiện. Đây cũng là một chiếc váy thường được mặc bởi những người đang để tang, thể hiện lòng thương tiếc và nhớ nhung người đã khuất. Nói Taylor bỏ cái váy đó đi, phải chăng ý John là cô hãy thôi khóc lóc và đóng vai nạn nhân trong một chuyện tình đã qua?.

Ngoài ra, chuyện thay váy cũng có thể ám chỉ đến một trò chơi búp bê. Trong “Dear John”, Taylor đã dùng chiếc váy để ẩn dụ sự ngây thơ, trong sáng của mình cũng như liên tục buộc tội John chơi đùa với tình cảm của cô, nên chúng ta không khỏi nghĩ đến hàm ý mỉa mai của John ở đây.

This one we made just for fall

And winter runs a bit too small

This mint green is new for Spring

My love didn"t cost a thing

Thêm vài chiếc váy nữa xuất hiện. Theo như mô tả của John, có vẻ đây đều là những chiếc váy Taylor đã từng mặc. Việc một chàng trai nhớ được bạn gái cũ của mình từng mặc những gì không phải là một chuyện bình thường. Điều này chứng tỏ John không phải là một kẻ vô tâm như Taylor miêu tả trong bài hát trước. Anh thật ra rất quan tâm đến Taylor.

Những chiếc váy được cho là nhắc đến trong bài

Hình ảnh cô gái trong bài hát từ đầu đến giờ chỉ được miêu tả qua những bộ váy, tạo cảm giác đây là một cô gái quá quan tâm đến bản thân mình và hình ảnh của mình trong mắt người khác. Cô gái, vốn là một con búp bê giấy nhạt nhẽo và không có cá tính, phải cố thể hiện cái tôi bằng cách khoác lên mình nhiều vỏ bọc khác nhau.

Câu cuối trong đoạn - “Tình yêu của tôi chẳng tốn của cô một xu nào” - khiến người nghe cảm thấy hơi hẫng vì không liên quan cho lắm, nhưng nếu suy nghĩ một chút, ta có thể hiểu được một sự so sánh ngầm ở đây. Cô gái chẳng mảy may suy nghĩ về việc đổ tiền đổ của vào vẻ ngoài của mình, trong khi lại cứ thái quá về một thứ vốn miễn phí và chẳng làm tổn hại gì đến cô. Trong bài trước, ta đã thấy Taylor là một người coi trọng bản thân, nhưng đứng từ góc nhìn của John, có lẽ Taylor là một người quá đề cao bản thân đến mức ngoài cô ra, không ai là người đúng. 

You’re like 22 girls in one

And none of them know what they’re running from

Có tới 22 cô gái trong một con búp bê giấy. Con số 22 ám chỉ khá rõ bài hát cùng tên của Taylor Swift. Có người cho rằng ẩn ý của John là Taylor quá phức tạp, như thể một người có tận 22 nhân cách; nhưng điều này không hề khớp với hình ảnh chủ đạo trong bài hát – Búp bê giấy.

Ngay trong câu sau, ta cũng gặp cái cười mỉa của John: “Và không ai trong số đó biết mình đang chạy trốn khỏi cái gì.” Nhớ lại trong bài trước, Taylor hối hận rằng cô đã không nghe lời cảnh báo của mọi người: “Hãy chạy xa hết mức có thể (khỏi John)”. Ca từ của John có vẻ ngầm nói Taylor là một kẻ nông cạn, và 22 cô gái đó thật ra chỉ là 22 cái vỏ bọc rỗng tuếch.

For a little paper doll

Ái chà, câu này hơi “cay” đây! Chúng ta có thể thấy trong “Dear John” là chuyện xảy ra khi mối quan hệ của hai người đã khá sâu sắc, nhưng ở đây, hình như nó cũng không… sâu lắm. Quả thực, thời gian hẹn hò giữa John và Taylor khá ngắn ngủi, chỉ khoảng 3-4 tháng. John châm chọc rằng Taylor như một con búp bê giấy nhỏ bé, mỏng manh đến mức chuyện mới có thế thôi mà đã tức tối làm hẳn một bài hát để nhiếc móc anh.

Taylor buộc khăn đỏ, hẹn hò cùng bạn trai Conor Kennedy

Fold a scarf, Moroccan red

And tie your hair behind your head

Strap into some heels that hurt

You should"ve kept my undershirt

Lời bài hát tiếp tục với những đặc điểm ngoại hình của Taylor Swift – buộc khăn đỏ và đi giày cao gót. Đôi giày khiến chân cô đau, nhưng cô vẫn đi. Vì nó là một vỏ bọc đẹp đẽ. Chiếc giày cao gót có thể ám chỉ đến nữ quyền, vì Taylor là một người có tư tưởng nữ quyền đầy tranh cãi, thậm chí còn bị nhận xét là đạo đức giả.

Tuy nhiên, cũng có thể nó chỉ đơn giản thể hiện Taylor đã phải khổ sở như thế nào để tạo dựng hình tượng lung linh trong mắt người khác. “Cô nên giữ lấy cái áo “undershirt” của tôi” – John tiếp tục. Undershirt là một loại áo thường dùng để mặc lót, trông rất đơn giản và mặc vào thì vô cùng thoải mái. Phải chăng John đang “gợi ý” cho Taylor là thay vì hận anh quá mà quăng đi mất, lẽ ra cô nên giữ lại cái áo đó mà mặc - ẩn dụ cho một cuộc sống thoải mái, đơn giản và “đúng với bản chất” như cuộc sống của anh?.

John và chiếc áo "undershirt"

Cut the cord and pull some strings

And make yourself some angel wings

“Cut the cord” và “pull some strings” đều là những thành ngữ trong tiếng Anh. “Cut the cord” (cắt dây) có nghĩa là bắt đầu trở nên độc lập và ngừng phụ thuộc vào người khác. “Pull some trings” (kéo vài sợi dây) là sử dụng ảnh hưởng của mình lên người khác để đạt được cái mình muốn. Cả hai cụm từ này đều liên quan đến việc điều khiển một con rối (hay ở đây là một con búp bê giấy?).

John khuyên Taylor hãy tự làm nên những chiếc cánh thiên thần của cô, hàm ý trước đây cô phải dựa vào người khác để trở thành thiên thần – biểu tượng cho sự trong sáng, thánh thiện, vô tội. Chúng ta không thể không nghĩ đến những scandal đạo đức giả và đóng vai nạn nhân của Taylor Swift.

And if those angel wings don’t fly

Someone’s going to paint you another sky

Nếu dịch theo nghĩa tiêu cực, hai câu này sẽ là “Và nếu mấy cái cánh thiên thần đó không bay được/ Thì ai đó sẽ vẽ cho cô một bầu trời khác thôi”. Trong Dear John, Taylor từng kể rằng John vẽ cho cô một bầu trời màu xanh, và chúng ta đều biết là John là niềm cảm hứng cho bài hát ấy. Như vậy, ý hai câu này có thể là nếu Taylor không tự bay được, cô sẽ tìm được một chàng trai khác để làm chất liệu cho bài hát của mình (và thực tế đúng là như vậy).  

Tuy nhiên, nếu nhìn cả đoạn này theo chiều hướng tích cực, thì theo nhiều người diễn giải, John đang khuyên bảo Taylor rất chân thành rằng cô nên tự lập và thôi dựa dẫm vào người khác; đồng thời an ủi cô rằng nếu cô không thể tự lập được, cô có thể sẽ tìm được một người khác để dựa vào mà thôi. Điều này không có lý lắm, vì John từng nói “Dear John” đã làm nhục anh. Nếu John quả thực có ý này thì thật tiếc cho Taylor Swift vì đã để vuột mất một người đàn ông cao thượng ngàn năm có một.

Hà Đỗ