Sự phát triển của những "bài hát diss"

Diss là một thuật ngữ được sử dụng phổ biến trong ngành công nghiệp Hip Hop. Thuật ngữ này dùng để chỉ những lần các rapper, các nghệ sĩ dùng lời lẽ, bài hát để công kích, chỉ trích, thậm chí là mạt sát lẫn nhau về những điều mà họ cảm thấy không vừa lòng ở đồng nghiệp.

Những năm gần đây, cùng với sự phát triển của Hip Hop tại Hàn, những bài hát diss đã bắt đầu trở nên phổ biến theo theo thời gian trên các sân khấu âm nhạc Hàn Quốc, cả trong ngành công nghiệp Hip Hop lẫn KPop chính thống. Những bài hát diss cũng được sử dụng để tạo yếu tố kích động trong các phim truyền hình và tạo ra sự cường điệu, với một ví dụ đáng chú ý là sự căng thẳng giữa Ravi (VIXX), Bobby (iKON) và một vài ngôi sao khác vào năm 2015:

Trong "Rhythm Ta" do Bobby và B.I viết lời, có một phần lời được cho là công kích cái mác thần tượng, trong khi chính iKON cũng ra mắt với tư cách nhóm nhạc idol:

"Chẳng cần kén chọn, lúc nào và ở đâu.
Cũng chẳng cần làm màu như những con người đáng xấu hổ đấy, các thần tượng bây giờ.
Bọn anh chỉ đang tận hưởng cuộc vui, còn cần phải hỏi tại sao ư?"

"Rhythm Ta" - iKON

Ca khúc "Raise Your Guard And Bounce" lại có đoạn lời: “Tôi là người đàn ông đã phá vỡ tất cả niềm tự hào của rapper ngầm như một thần tượng/ Anh chửi tôi vì tôi đã thề sẽ trở thành một thần tượng ư?/ Anh đang đùa tôi à/ Khi tôi ngân nga những giai điệu, không ai có thể ngăn cấm tôi/ Anh muốn nói gì với tôi/ Những thằng bạn trai gầy guộc, Hãy cứng rắn lên, cô gái”.

Nhiều cư dân mạng cho rằng đoạn lời trong ca khúc trên của Bobby đang cố tình nhắm tới nhóm nhạc Boyfriend – đàn em cùng nhà với Sistar khi tên của Boyfriend đã xuất hiện rất rõ ràng trong đoạn rap, hơn nữa, câu cuối cùng: “Playing tough in front of you, the girl” (Hãy cứng rắn lên, cô gái) lại được trích ra từ chính ca khúc "Obsession" của Boyfriend.

"Raise Your Guard And Bounce" - Bobby

Trong khi đó, ở ca khúc khác mang tên "YGGR#HipHop", Bobby tiếp tục được cho là đá đểu các nhóm nhạc thần tượng khác:

“Tôi không thể để tâm tới sự ghen tị và những cái đầu thiếu suy nghĩ/ Giọng nói và tiền bạc của tôi ngày càng lớn hơn/ Tôi làm tất cả điều này trong khi tôi đang sống trong giấc mơ của chính tôi/ Tất cả các người đã có một chặng đường dài để đi lên sân khấu với tư cách là rapper của một nhóm nhạc và thực hiện màn clock dance. Nếu anh bị tiếc, thì hãy tiếp tục đi”.

"YGGR#HipHop" - Bobby

Phần lời này bị cho là nhắm đến nhóm nhạc VIXX bởi Khi Bobby viết lời ca khúc này, VIXX là nhóm nhạc nam duy nhất có vũ đạo kim đồng hồ trong bài "Miracle". Ravi tung bài rap có câu "Cậu cũng là rapper thần tượng thôi, dừng lại được rồi" để diss lại. Sau đó Ravi đã trả lời phỏng vấn rằng cậu ấy viết ca khúc đó vì không muốn các fan buồn.

Phần đáp trả của Ravi dành cho Bobby

"Gọi anh là quái vật, anh cũng chẳng tự đặt tên đó cho mình, nói về tài năng và ngoại hình thì anh đây là Won Bin với kính chống đạn" - một đoạn lời trong ca khúc "Come Here". Theo suy đoán của các fan, Quái vật ở đây đề cập đến Rap Monster (Monster = quái vật, chống đạn = BTS). Nhiều dân mạng đã chỉ trích Bobby vì nhắm tới các thành viên của các nhóm nhạc thần tượng từ các công ty giải trí nhỏ hơn, trong khi nhiều người khác cho rằng rapper nhà YG đang gửi đi một lời thách đấu trong cộng đồng rap Hàn Quốc.

"Come Here" - Masta Wu ft. Bobby, Dok2

Sự trỗi dậy của các chương trình thực tế về rap như Unpretty Rapstar và Show Me the Money cũng là một yếu tố củng cố sự phổ biến của những bài hát diss, và sự trêu chọc hay công kích lẫn nhau giữa các cá nhân khác trong ngành công nghiệp giải trí vẫn là một yếu tố quen thuộc trong các bài hát Hàn Quốc. Gần đây nhất, Jay Park đã tự đưa mình vào một cuộc tranh cãi trên các trang mạng xã hội bởi bài hát "2nd Thots" được cho là có ca từ công kích bạn gái Beenzino – Stefanie Michova, người từng được cho là đã hẹn hò với Jay Park trong quá khứ.

"2nd Thots" - Jay Park

Giữa tất cả những tranh cãi và những “vở kịch” giả tạo này, một thể loại mới của bài hát diss nổi lên, khéo léo thu hút sự chú ý của dư luận bằng cách… diss chính mình. Dù cụm từ này nghe có vẻ khá phản trực giác, nhưng nó thực sự có thể trở thành một cách thức mạnh mẽ và hợp lý hơn để thể hiện chính kiến của bạn thay vì công kích và hạ thấp những người khác.

Một ví dụ đáng chú ý là bài hát "Baepsae" của BTS, gần đây đã gây xôn xao trên mạng với những đoạn nhạc mạnh mẽ và phần lời có phần khó hiểu. Trong đó, thay vì cố phản bác lại những cáo buộc cho rằng họ chỉ là những con chim khướu mỏ dẹt (dựa trên một câu tục ngữ của Hàn Quốc "뱁새 가 황새 걸음 을 걸 으면 가랑이 가 찢어진 다". Tạm dịch: Nếu một con chim khướu cứ cố đi đứng oai nghiêm, bệ vệ thì đôi chân nó sẽ gãy [có thể hiểu tương tự như “Châu chấu đá xe” của Việt Nam), các thành viên BTS đã chấp nhận sự xúc phạm này. BTS được mô tả rằng họ là những con chim khướu (người bình thường) đang cố đuổi theo những con cò (người đẳng cấp cao hơn) dù cho đôi chân có tổn thương bao nhiêu cũng mặc, nhưng thay vì xúc phạm những người cụ thể trong ngành giải trí, họ lựa chọn trình bày những suy nghĩ của mình thông qua những ẩn dụ.

"Baepsae" - BTS

Sau đó, thay vì tự bảo vệ mình chống lại những lời nhục mạ, họ chọn cách giữ lại chúng, nhận ra rằng những người đang sỉ nhục họ thực tế là những người yếu hơn, không đáng để họ ganh đua. Trong thực tế, sau khi bị xúc phạm bởi những con cò trong bài hát, các thành viên đã gọi đó là "Đúng như mong đợi từ những con cò!". Họ hòa giải ở phần cuối của bài hát, thừa nhận thực tế rằng họ là những con chim khướu, BTS khẳng định họ sẽ làm việc theo cách của họ cho đến khi đạt được thành công hơn là “ăn tất cả mọi thứ trên một chiếc thìa bạc” (ám chỉ thành công được dọn sẵn) như những gì mà những con cò đang có.

Có vẻ như, với những gì đã thể hiện, BTS muốn nói đến sự bất công trong cách đối xử của truyền thông đối với các thần tượng ở công ty giải trí lớn và nhỏ. Trong đoạn của mình, Rap Monster có nói rằng họ muốn thay đổi luật lệ của xã hội này với “ám ảnh bởi hiện trạng lúc này”, hay nói cách khác rằng muốn tiếp tục sống thoải mái hơn.

BTS đến từ một công ty nhỏ, nhưng họ mong muốn sẽ thay đổi được luật lệ thường thấy và theo kịp bước những “con cò” (những thần tượng đến từ công ty lớn) trong ngành công nghiệp này. BTS đã gửi đến thông điệp rằng, mọi người dù ở đẳng cấp nào thì đều có quyền bình đẳng.

Điều đáng nói ở đây là tất cả các đoạn điệp khúc trong bài hát đều bắt đầu với “những con cò”: “không hề thất vọng... tên tuổi của họ thật đẳng cấp... họ nắm giữ tất cả”. Và đoạn điệp khúc cuối cùng được thay đổi thành “chúng ta chỉ là ‘chim khướu, chúng ta không hề thất vọng, tên tuổi của chúng ta thật đỉnh... chúng ta là “chim khướu”, hãy cùng chung sống với nhau” với ý nghĩa hãy sống bình đẳng. Mong muốn của BTS qua bài hát này, có thể hiểu là khát khao thay đổi được định kiến trong nền công nghiệp âm nhạc trong tương lai.

"Baepsae" của BTS là một cách thông minh đáp trả những lời chỉ trích về nhóm. Điều này có thể dễ dàng trở thành một vụ bê bối nếu BTS chọn cách công kích cụ thể các đồng nghiệp trong ngành, nhưng thay vào đó, họ đã nói chuyện bằng ẩn dụ trong bài hát để tránh những tranh cãi. Cuối cùng, họ đã chọn diss chính mình, biến những sự công kích vốn tiêu cực này trở thành tích cực.

Mamamoo cũng vừa chuyển parody Unpretty Rapstar nổi tiếng của họ  thành một bài hát chính thức mang tên "1cm (Taller Than You)" hoặc "1cm Pride". Thay vì đi sâu vào sự phê phán những vấn xã hội nghiêm trọng như BTS, nhóm đã chọn cách “nhạo báng” vui tươi và hài hước hơn, mở đường cho những trận diss “trẻ con” khác trong ngành.

"1cm Pride" - Mamamoo

Trong "1cm Pride", các cô gái cãi nhau về sự khác biệt dường như không đáng kể về chiều cao giữa họ, phản ánh những sự khác biệt rất tầm thường mà các rapper thường đưa ra trong các trận diss của họ. Wheein sau đó đã phá vỡ các lập luận, nói rằng "Chúng ta đều tương tự như nhau, do đó hãy ngừng lại đi. Nếu bạn có thời gian để cãi nhau về việc này, hãy lo lắng về những thứ khác." Bản parody các hát diss khác trở nên rất hài hước khi Solar “nhại” lại Jessi trong Unpretty Rapstar, chế giễu sự tầm thường của các cuộc chiến rap khác, mang đầy cảm giác vụng về, xấu hổ và cả tội nghiệp.

Bằng cách thực hiện những bài hát diss chính mình mình hay chính các thành viên khác trong nhóm, các thần tượng đang thực sự thể hiện rất nhiều điều, ngay cả khi những bài hát ấy trông có vẻ chỉ là đùa. Scandal và những trận diss dường như đang xuất hiện ngày càng nhiều như một cách thu hút sự chú ý và trục lợi, chính vì thế mà gần đây, có vẻ như ngày càng nhiều thần tượng đang muốn nhại lại những trận diss như vậy, hoặc khéo léo phê bình những thứ xung quanh bằng cách tham gia vào chính những trận diss ấy. Những bài hát diss chính mình cũng cho thấy rằng bạn đang ngẩng cao đầu đứng trên những trận công kích trẻ con ấy, và thực sự chỉ muốn tập trung vào âm nhạc.

Munnie (Nguồn: Seoulbeats)