Danh hiệu ‘Giải thưởng quốc tế’ ngày càng phù phiếm: Quốc tế nhưng bản chất... 'ao làng'

Từ sự việc của Sơn Tùng M-TP mới đây, có thể thấy, một số danh hiệu "giải thưởng quốc tế" được trao cho nghệ sĩ Việt đang dần trở nên phù phiếm. Bởi đó chỉ là các giải phụ dành cho những ca sĩ có fan hâm mộ ở các nước sở tại đông nhất, mà giải của… fan thì không liên quan mấy đến chuyên môn.

Những giải thưởng mang tính hữu nghị?

Kẻ rút đề cử, người ngán ngẩm chê bai

Tối 25/11, lễ trao giải MAMA Premiere in Vietnam 2017 chính thức diễn ra tại nhà hát Hoà Bình, TP.HCM. Kết quả giải thưởng trong đêm, phía Việt Nam có hai nghệ sĩ được xướng tên ở hai hạng mục: Nghệ sĩ Châu Á xuất sắc nhất tại Việt Nam (trao cho Tóc Tiên) và Nghệ sĩ Việt Nam đột phá (trao cho Sơn Tùng M-TP). Điều đáng chú ý, việc giải thưởng của Sơn Tùng M-TP bị nhầm lẫn với giải thưởng của Tóc Tiên khiến FC hai nghệ sĩ khẩu chiến nặng nề trên mạng xã hội. Tuy nhiên, sau khi giải thích cụ thể cho fan hâm mộ, một vấn đề nữa đã nảy sinh tại Việt Nam.

Sơn Tùng M-TP nhận được giải có đề tên... nhà tài trợ

Theo đó, tên hoàn chỉnh của giải thưởng mà Sơn Tùng M-TP nhận được tại MAMA 2017 là Nghệ sĩ Việt Nam đột phá cùng C.U (C.U là tên thương hiệu tài trợ cho MAMA 2017 Việt Nam). Theo đó giải thưởng này được xếp vào giải… ngoài lề của MAMA 2017.

Trước đó, Sơn Tùng cũng là gương mặt đại diện, từng xuất hiện trong nhiều sự kiện quảng cáo của thương hiệu C.U. Nói cách khác bản chất giải thưởng này tại MAMA lại chỉ trao cho có, hoàn toàn không có giá trị. Một lý do nữa, lượt vote của fan mới chính là điều giúp Sơn Tùng thắng giải chứ không có chút giá trị “định giá” từ hội đồng thẩm định.

Giải thưởng của Sơn Tùng hoàn toàn mang tính chất hữu nghị và do fan bình chọn

Nhìn chung, ngoại trừ Sơn Tùng M-TP, lễ trao giải MAMA năm nay đều phân phát cho những ứng cử viên góp mặt trong bảng đề cử và có trình diễn. Vô tình, sự chỉ trích trước đó của G-Dragon dành cho giải thưởng MAMA khiến khán giả “rùng mình”. Fan Kpop còn mạnh miệng cho rằng việc trao giải cho những người tham dự MAMA 2017 là hoàn toàn có căn cứ.

Sự kiện trên đã dấy lên một luồng suy nghĩ trái chiều về giá trị của những chiếc cúp mang “danh hiệu quốc tế”. Thực tế cho thấy, rất nhiều giải thưởng được trao gần đây cho nghệ sĩ Việt, dù được mang mác quốc tế nhưng hoàn toàn không có giá trị từ nhà chuyên môn. Thay vào đó, những giải thưởng này hoàn toàn do lượt bình chọn của fan. Nói cách khách, nghệ sĩ nào đông fan nhất thì cũng sẽ may mắn sở hữu một giải thưởng được gắn mác giải thưởng quốc tế, sự kiện mang tầm châu Á,…

Tóc Tiên được vinh danh tại MAMA 2017

Không khó nhận thấy, hầu hết các giải này chỉ được xếp vào hạng mục phụ (do fan vote, thương hiệu tài trợ, nhãn hàng đầu tư…) và không mang nhiều tính hàn lâm. Nghệ sĩ nhận được giải thưởng, cũng là một hình thức… “cào bằng” để khiến nghệ sĩ không được giải chính cũng phần nào an ủi, fan thì nhiệt tình vote giúp tên tuổi lễ trao giải/sự kiện được biết đến nhiều hơn.

Lại nói về lùm tranh cãi của Giải thưởng Âm nhạc châu Âu của MTV (MTV EMA) khi tiến hành tại Việt Nam. Cuối cùng, người chiến thắng lại là Đàm Vĩnh Hưng. Chuyện sẽ không có gì đáng nói nếu từ ban đầu, rất nhiều nghệ sĩ Việt đã tỏ ra hững hờ với việc đề cử. Bằng chứng, Hương Tràm là một trong những sao Việt rút lui khỏi bảng đề cử từ rất sớm. Chính vì không muốn mất thời gian mà ca sĩ Hương Tràm đã xin rút khỏi bảng đề cử với lý do bận công tác huấn luyện ở chương trình Giọng hát Việt nhí.

Hương Tràm rút khỏi giải thưởng MTV EMA 2017

MTV EMA là sân chơi bình chọn của người hâm mộ, tức ca sĩ nào đông fan thì người đó sẽ có cơ hội giành chiến thắng cuối cùng. Là bởi các ca sĩ Việt còn phải đấu với các đối thủ nặng ký từ Thái Lan, Philippines, Singapore…

Từ lâu, MTV EMA cũng được đánh giá là một giải thưởng hữu nghị, dành cho nghệ sĩ có nhiều sự yêu mến từ fan. Vì thế, trừ thời điểm ban đầu, hiện tại nhiều sao Việt cũng hiểu rõ tính chất giải thưởng và chấp nhận rút lui sớm để đỡ… mất thời gian.

Nên bớt ảo tưởng vì hai chữ “tầm vóc”!

Ca sĩ Việt đang từng bước, từng bước đánh dấu tên họ trong các giải thưởng quan trọng. Nhưng nhìn chung vẫn là các kì liên hoan, các giải thưởng xã hội hay chỉ mang tính hợp tác quốc tế nhiều hơn.

Trong vài năm trở lại đây, nhiều danh sách đề cử ca sĩ Việt đi tranh giải phụ (giải do công chúng nước sở tại bầu chọn) ở các lễ trao giải quốc tế đã khiến người xem ngán ngẩm. Là bởi, tưởng là oai, song các giải thưởng đó cũng chỉ là cách thức xướng danh, thậm chí ban tổ chức còn không mời ca sĩ lên nhận giải, và bản thân giải thưởng cũng không mang lại lợi ích gì cho ca sĩ ngoài các “cuộc chiến” nảy lửa của fan hâm mộ trong nước. Và cũng bởi giải phụ thì không mang chất lượng chuyên môn.

Nói đây là những giải thưởng nhằm thu hút sự chú ý của dư luận vào lễ trao giải thì cũng không sai

Đến nay, nghệ sĩ vẫn tinh ý nhận ra giải thưởng như MAMA có mặt tại Việt Nam chỉ mang tính giao lưu là chính. Được tôn vinh nhưng vẫn chưa có ca sĩ nào được mời đích danh đến sân khấu lễ trao giải để nhận giải. Giải thưởng MAMA dành cho “Nghệ sĩ châu Á xuất sắc nhất” của mỗi nước thường chỉ được quay video clip trước rồi phát lên màn hình tại lễ trao giải. Hành động thiếu tôn trọng và không công nhận khả năng của nghệ sĩ Đông Nam Á chắc chắn sẽ phật ý nhiều nghệ sĩ.

Ngay cả giải thưởng Nghệ sĩ Châu Á xuất sắc được trao cho các ngôi sao đến từ Trung Quốc, Nhật Bản, các nước Đông Nam Á… thực chất cũng là hành động “chia giải” nhằm phù hợp hóa tên gọi Mnet Asian Music Awards (Lễ trao giải âm nhạc châu Á).

Sao Việt nhiều lần ê chề khi bị đối xử bất công tại các giải thưởng quốc tế

Một khi cái mác “giải thưởng quốc tế” đã bị bóc mẽ, thì sẽ không mấy ai còn hào hứng đi khuấy động fan bầu chọn để nhận giải. Vì hóa ra đó vẫn là cuộc chơi “ao làng”…

MTV EMA chưa bao giờ là sân chơi dành cho nghệ sĩ Việt

Lại nói về MTV EMA – giải thưởng rất danh tiếng, nhưng các giải thưởng hạng mục chính của họ chưa bao giờ gọi tên nghệ sĩ châu Á. Và khi phân chia khu vực trao thưởng, rõ ràng là dụng ý tăng tính “toàn cầu” cho giải thưởng mà thôi. Đã có lúc, tên Mỹ Tâm xếp cùng bảng đề cử giải thưởng với Taylor Swift, Adele, Celine Dion… và báo chí trong nước ầm ĩ nói về chuyện xếp “ngang hàng” với sao thế giới của sao trong nước. Thực tế là, đây là cuộc đua nội bộ của các khu vực, mà ở đó, khán giả bình chọn cho riêng khu vực của mình, và BTC trao một giải thưởng có tính hữu nghị cho gương mặt được nhiều khán giả khu vực ấy bình chọn. Còn không có chuyện khán giả thế giới nghe nhạc Việt mà bầu chọn được. Bởi vậy, chúng ta nên cũng bớt ảo tưởng về “tầm vóc” giải thưởng.

Thêm giải thưởng thực ra không phải là dấu ấn cho thấy âm nhạc của chúng ta đã thu hẹp khoảng cách cho với thế giới. Vì thế, mọi tranh cãi, hơn thua liệu có cần thiết bằng việc khích lệ nhiều ca sĩ đầu tư cho những sản phẩm âm nhạc thực sự chất lượng hơn cho tương lai?