2008 - 2018: Nhìn lại chặng đường biến hóa khôn lường trong một thập kỉ qua của Kpop

2008 là năm khởi đầu của đỉnh cao Kpop với những bài hit để đời của các thần tượng đời đầu như “Rainism” (Rain), “U-Go-Girl” (Lee Hyori) hay “Mirotic” (TVXQ). Cột mốc đặc biệt này cũng đánh dấu sự ra mắt của những tên tuổi đình đám sau này ở Kpop là 2AM, 2PM, IU, và SHINee. 10 năm sau, Kpop gần như đã “thay máu” với những cái tên trẻ tuổi và hoạt động tích cực hơn là BTS, Wanna One, EXO, GOT7, Monsta X... dù vậy, làn sóng Kpop vẫn không ngừng lan tỏa và bành trướng khắp châu Á và cả thế giới.

2018 cũng là năm mang đậm dấu ấn của những nữ nghệ sĩ solo. BoA, Sunmi, Chungha, Heize, Taeyeon, IU… với phong cách và con đường âm nhạc khác nhau đã tạo nên một bức tranh đầy màu sắc cho Kpop trong năm nay. Trong khi đó, dù không tạo ra quá nhiều sức ảnh hưởng về mặt truyền thông, nhưng những nghệ sĩ nam vẫn có những thành công đáng kể. Zico, Dean, Crush… vẫn giữ vững phong độ với tư cách là những ông hoàng digital của dòng nhạc hip hop/RnB ở Hàn Quốc cùng những sản phẩm mang đậm dấu ấn cá nhân và được khán giả đón nhận nồng nhiệt, trong khi những cái tên xuất thân từ Produce 101 như Samuel, Jin Longguo, Jeong Sewoon, Yoo Seonho, Kim Donghan cũng bước đầu xây dựng sự nghiệp của riêng mình. Song hành với những dấu ấn đáng nhớ trên thì 2018 còn là một năm đầy thị phi của làng giải trí xứ Hàn với sự ra mắt của nam ca sĩ đồng tính công khai đầu tiên ở Kpop Holland cùng hàng loạt nghi án sajaegi “kinh động” đến cả Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch Hàn Quốc với những cái tên bị “dính chưởng” là MOMOLAND, Nilo hay “hiện tượng của năm” Shaun.

Sự xuất hiện của những nhóm nhạc thần tượng đã luôn là một đặc trưng của Kpop, cho dù vào năm 2008 hay 10 năm sau đó. Giai đoạn 2008 - 2010, khán giả luôn được chứng kiến những cuộc đối đầu gây cấn giữa các nhóm nhạc nữ, từ Girls’ Generation, Wonder Girls, Kara cho đến T-ara, 2NE1. Kpop giai đoạn từ 2016 đến nay cũng tương tự, với hàng loạt cuộc đua của các thần tượng nữ trên các bảng xếp hạng, mà tiêu biểu là những cái tên đến từ BIG3.

Năm 2018, BLACK PINK cuối cùng cũng chính thức tung ra album đầu tay sau 2 năm ra mắt, đem về hàng loạt những kỉ lục lớn nhỏ đối với một nhóm nữ ở Kpop, trong đó có thể kể đến sự hợp tác quốc tế đầu tiên với Dua Lipa. Trong khi đó, Red Velvet và TWICE vẫn thể hiện được sự ổn định về mặt danh tiếng với tư cách là nhóm nữ đại diện của những công ty giải trí hàng đầu. Tuy vậy, họ dường như cũng đang đối mặt với những vấn đề muôn thuở mà các tiền bối đi trước đã từng trải qua, bao gồm những rắc rối liên quan đến vấn đề “nữ quyền”, sự chênh lệch trong doanh số bán album và tuổi thọ nhóm so với những đồng nghiệp nam. Ngay cả khi quyền lợi dành cho phái nữ đã được tăng lên đáng kể và những phong trào đi cùng hashtag #metoo được nhiều người biết đến thì mọi thứ, về tổng quát, dường như vẫn không thay đổi quá nhiều sau 10 năm.

Trong số những nhóm nữ hiện tại thì TWICE gần như là cái tên duy nhất có thể nằm ở vị trí đối trọng so với các nhóm nam hàng đầu, nhưng điều này lại càng làm cho tương lai của nhóm càng trở nên khó lường hơn. Những nhóm nhạc nữ trước đó của JYP, cụ thể là Wonder Girls và Miss A, đều từng có giai đoạn biệt tăm biệt tích kéo dài ngay khi vẫn đang trong thời kì đỉnh cao. TWICE đã ra mắt được 3 năm và vẫn đang trải qua giai đoạn hoàng kim nhất của nhóm, chính vì vậy mà chiến lược và cách quản lý của JYP sẽ là yếu tố cực kì quan trọng để duy trì được vị trí hiện tại của nhóm trong tương lai sau này.

Trong suốt 10 năm, các fan Kpop đã chứng kiến rất nhiều thay đổi và biến cố liên quan đến thần tượng của mình. Vụ kiện tụng gây hao tốn giấy mực truyền thông giữa JYJ và SM, bê bối nghiện ngập của G-Dragon và T.O.P, tranh cãi quấy rối tình dục của Onew hay sự ra đi đột ngột và gây sốc của Jonghyun (SHINee)... là một vài trong số rất nhiều sự kiện chấn động đã xảy ra ở Kpop trong 10 năm qua. Đặc biệt, giai đoạn 2015 - 2017 cũng đánh dấu sự dịch chuyển thế hệ rõ rệt trong giới thần tượng nam khi liên tiếp những xác nhận nhập ngũ được đưa ra từ các công ty quản lý.

Dù không có những biến động tiêu cực quá lớn, nhưng các nhóm nhạc nữ lại phải trải qua khá nhiều xáo trộn trong đội hình và đối mặt với “lời nguyền 7 năm”.

Việc hoạt động không quá thành công ở thị trường Mỹ đã vô tình đẩy cái tên Wonder Girls bước vào giai đoạn “ngủ đông” suốt 3 năm, để rồi sau đó trưởng nhóm Sunye bất ngờ tuyên bố kết hôn và tạm ngừng các hoạt động nghệ thuật. Jewelry là một trong những nhóm nữ hoạt động lâu năm nhất ở Kpop nhưng lại không thể giữ được đội hình trọn vẹn sau mỗi lần quảng bá, cuối cùng cũng tan rã vào năm 2015. 2NE1 sau thời gian dài vắng bóng trên sân khấu âm nhạc do chịu ảnh hưởng từ vụ bê bối của Park Bom cũng chính thức chia tay Kpop vào năm 2016. Cùng với nhóm nữ nhà YG thì lần lượt những nhóm nữ hàng đầu thuộc thế hệ 2 như Kara, SISTAR, Wonder Girls, Miss A, 4minute cũng lần lượt tuyên bố tan rã, trong khi những cái tên như T-ara, f(x) hay After School thì gần như đã không còn bất kì hoạt động nhóm đáng kể nào trong 2 năm trở lại đây. Một trong những sự kiện đáng tiếc nhất có liên quan đến nhóm nhạc nữ có lẽ là scandal bắt nạt đình đám năm 2012 của T-ara, và cho dù đến hiện tại khi mà mọi việc đã được lộ ra ánh sáng thì hậu quả mà vụ bê bối này mang lại thật sự đã không thể cứu vãn được. T-ara không những bị chính khán giả quê nhà quay lưng và chịu sự cô lập trong suốt thời gian dài mà còn đánh mất luôn cơ hội trở thành nhóm nhạc huyền thoại hàng đầu như SNSD hay 2NE1 khi mà nhóm hoàn toàn có đủ tiềm lực để làm điều đó.

Từ scandal của T-ara và những sự việc khác đã xảy ra ở Kpop trong suốt những năm qua thì có thể thấy rằng: một nhóm nhạc nam càng hoạt động lâu thì cơ hội để họ trở mình sau những bê bối lại càng lớn. Các thần tượng nữ thường bị bỏ lại và bị lãng quên, nếu như không kể đến lời nguyền 7 năm và nguyên tắc độc tôn ở các công ty giải trí.

Cho dù vì các fan trung thành luôn đồng hành với thần tượng trong một thời gian rất dài tạo nên sự đồng cảm hay vì Hàn Quốc là quốc gia có xu hướng coi nhẹ những sai lầm của nam giới thì vẫn luôn tồn tại một sự thật rằng các nam thần tượng có thể vực dậy mọi thứ ngay cả khi ở bên bờ vực thẳm.

Một trong những trường hợp gây nhiều sóng gió nhất ở Kpop năm 2018 chính là câu chuyện công khai tình cảm của HyunA và E’Dawn. Mọi chuyện được bắt đầu khi người hâm mộ phản ứng trước cách hành xử thân mật quá mức của HyunA đối với E’Dawn, để rồi sau đó lên đến đỉnh điểm khi cặp đôi cùng rời khỏi CUBE và sự tan rã của Triple H. Trên thực tế, mối quan hệ giữa HyunA và E’Dawn có lẽ sẽ không gây ra quá nhiều bài xích từ phía người hâm mộ, nếu như cả hai không tự ý công khai khi chưa có sự đồng ý của công ty, để rồi xảy ra những sự kiện đáng tiếc sau đó. Chưa biết sự nghiệp thần tượng của E’Dawn sau này sẽ thế nào, nhưng loại scandal có một không hai này cũng đồng thời chỉ ra rằng: bất kì vấn đề nào cũng có thể thổi bùng lên tạo thành một vụ lùm xùm trong ngành công nghiệp giải trí. Scandal công khai của HyunA và E’Dawn cũng bất ngờ cho thấy được một trong những sự khác biệt rõ rệt giữa năm 2008 và hiện tại: đó là thái độ của công chúng với sự tương tác giữa những thần tượng khác giới.

Nếu nhìn lại một vài MV và các màn trình diễn 10 năm về trước, thì có lẽ sẽ có không ít người giật mình và cảm thấy không thể tin nổi nếu chúng có thể hiện diện ở năm 2018 này: G.Na mặc bikini chơi đùa trong hồ bơi cùng với các chàng trai 2PM trong sản phẩm ra mắt của họ “10 Out of 10”, Donghae (Super Junior) trở thành tâm điểm trong mối quan hệ với cả 9 thành viên của Girls’ Generation trong “Kissing You”, và có lẽ sự kiện gây sốc nhất là nụ hôn giữa T.O.P (Big Bang) và Lee Hyori trên sân khấu MKMF năm 2008.

Quay lại năm 2018, thành viên Wooshin cuối cùng cũng trở lại với Up10tion sau 9 tháng phải tạm dừng hoạt động sau scandal vô tình “chạm ngực” Somi từng gây tranh cãi trong dư luận. Cùng trong năm thì nữ thần tượng Solbin (Laboum) cũng phải công khai xin lỗi sau khi bị người hâm mộ cáo buộc đã vô lễ trong cách hành xử với Jin (BTS). Trong một diễn biến khác, Bobby (iKON) cũng từng khiến người hâm mộ dậy sóng khi than phiền về việc bản thân không thể chào hỏi với đàn em BLACK PINK…

Những vụ việc trên có vẻ nhỏ nhặt và không tưởng, nhưng với sự tiếp tay một cách “tận tình” của giới truyền thông đã khiến chúng bị thổi phồng lên, từ đó đặt ra không ít lo ngại và nghi ngờ về sự can thiệp quá đà của cánh nhà báo có thể tạo thành một thông lệ không tốt kéo dài trong làng giải trí.

Sẽ không ngoa khi nói rằng: Kpop 2018 dường như là một sân khấu giả tạo đến mức vô nghĩa, nơi mà các thần tượng được mong chờ sẽ luôn thể hiện tình cảm và sự lãng mạn của họ - nhưng chỉ dành riêng cho người hâm mộ.

Song hành cùng sự phát triển của thời đại thì sự phổ biến của các mạng xã hội cũng góp công không nhỏ trong việc xóa nhòa khoảng cách giữa người nổi tiếng và công chúng. Các chương trình truyền hình thực tế hay các show sống còn đã không còn quá hấp dẫn như lúc trước, sự tương tác giữa những thần tượng với nhau (trên show) được giảm xuống, trong khi mức độ tương tác với người hâm mộ (qua mạng xã hội) lại được tận dụng rất triệt để. Mục đích tiếp cận khán giả của các thần tượng là vô cùng chính đáng, nhưng không phải bất kì người hâm mộ nào cũng có thể đón nhận một cách sáng suốt. Vấn đề này dường như trở nên nổi trội và đáng lưu tâm hơn ở giới thần tượng nam và các fan của họ. Có không ít khán giả xem sự tương tác giữa các thần tượng nam và nữ trên sân khấu là cấm kị và cần hạn chế. Thậm chí một số còn cảm thấy bị phản bội khi nhìn thấy thần tượng của mình có cử chỉ thân mật với một người khác giới nào đó, cho dù là trên sân khấu biểu diễn hay những tương tác xã giao sau cánh gà.

Sau tất cả thì người hâm mộ nên thật sự nhận thức được là người nổi tiếng cũng có đời sống riêng và những tương tác mang tính chất nghề nghiệp và xã giao thì hoàn toàn không thể bị cáo buộc thành sự xâm phạm đối với các thần tượng, khi mà chính bản thân những thần tượng đó cũng đã suy nghĩ và chấp nhận chúng.

Về cơ bản, hầu hết các vấn đề nổi cộm ở Kpop đều đã dần được cải thiện trong suốt 10 năm qua, nhưng những tương tác và mối quan hệ giữa các thần tượng dường như vẫn còn là một trở ngại lớn trong mắt khán giả, khi mà sự thân mật trong các màn biểu diễn ngày nay dường như càng trở nên khó chấp nhận hơn trong mắt công chúng so với một thập kỉ trước.

Từ một hiện tượng được quan sát ngoài tầm Kpop, thì sự bảo thủ dường như vẫn còn hiện hữu trong xã hội ngay cả khi người dân đã sớm nhận thức được về các vấn đề bất bình đẳng giới đã kéo dài suốt hàng chục năm. Chính vì vậy để có thể tiến đến viễn cảnh nơi mà năng lực và giá trị của các thần tượng nam và nữ được đặt ngang hàng nhau thì còn phải trải qua rất nhiều giai đoạn và sự thay đổi mang tầm chiến lược hơn hiện tại rất nhiều.