Vì sao hầu hết những tour diễn thế giới của Kpop lại có xu hướng 'phớt lờ' các nước châu Âu?

Vào tháng 5 năm 2017, người hâm mộ vô cùng hào hứng khi G-Dragon công bố solo concert "Act III: M.O.T.TE. (Moment of Truth, The End)" ngay vào màn comeback cuối cùng trước khi nhập ngũ. Sự phấn khích càng lên cao khi tour diễn không chỉ dừng chân tại Nhật Bản, Hàn Quốc và Đông Nam Á mà còn diễn ra tại Hoa Kỳ, Canada và Úc, đánh dấu tour thế giới đầu tiên của G-Dragon mà không có các đồng đội chung nhóm. Tuy nhiên, người hâm mộ vẫn khá thất vọng vì không có concert nào cho các nước châu Âu và Anh Quốc trong kế hoạch ban đầu. Giống như rất nhiều tour diễn thế giới khác của các thần tượng Kpop, một lần nữa chuỗi concert này lại "phớt lờ" các nước châu Âu.

Rất nhiều lời than phiền được đưa ra vì vấn đề này nhưng tại sao những tour diễn của Kpop thường xuyên bỏ qua khu vực châu Âu như vậy?

Trước khi đưa ra lời giải thích, điều quan trọng là phải hiểu được mục đích tổ chức tour thế giới cho các nghệ sĩ Kpop. Lý do rõ ràng là doanh thu, bởi concert là một nguồn thu lớn từ việc bán vé và các mặt hàng fangoods đi kèm. Nghệ sĩ đến từ Chicago - Chance the Rapper, nổi tiếng với việc phát hành âm nhạc và mixtapes miễn phí trên Internet, vẫn có thể tạo ra một khoản thu nhập khổng lồ chỉ nhờ lưu diễn và fangoods. Ngoài ra, tour thế giới có khả năng làm tăng sự nổi tiếng của các nghệ sĩ nước ngoài, làm thỏa mãn đối tượng fan quốc tế.

Đối với nhiều người, được nhìn thấy thần tượng biểu diễn ngay trước mắt là một giấc mơ trở thành hiện thực; những người hâm mộ bình thường tham dự concert có nhiều khả năng hỗ trợ sau đó bằng cách mua album, stream nhạc trực tuyến và mua fangoods, tăng cường sức mạnh fandom và doanh thu cho nghệ sĩ.

Vì vậy, xem xét tất cả những lý do trên, tại sao các công ty giải trí lớn không tổ chức concert tại châu Âu? Trên thực tế, có một vài quan niệm sai lầm thường thấy ở đây. Trái ngược với niềm tin phổ biến, công ty giải trí không tham gia vào việc sắp xếp tour của nghệ sĩ. Thật vậy, bên ngoài lãnh thổ Hàn Quốc, những đơn vị tổ chức như MyMusicTaste, MoonRok, IME và NOIX Productions sẽ sắp xếp cho các nghệ sĩ đến đất nước của họ. Những đơn vị tổ chức này được yêu cầu phải:

- Phối hợp với cơ quan liên quan để lập ra danh sách đề xuất.

- Trả một khoản kinh phí cố định khổng lồ cho công ty vì màn trình diễn của nghệ sĩ. Nghệ sĩ càng nổi tiếng, khoản kinh phí này càng lớn.

- Đặt trước một địa điểm, và tương tự như trên, địa điểm càng lớn, kinh phí càng đắt.

- Lập kế hoạch cho bộ phận kĩ thuật – bản tài liệu một trang giúp cho địa điểm đó và kỹ sư âm thanh hiểu rõ yêu cầu kỹ thuật của buổi biểu diễn là gì và cách thiết lập sân khấu trước khi nghệ sĩ đến ra sao.

- Lập kế hoạch tiếp đón – một danh sách các yêu cầu đảm bảo sự thoải mái của nghệ sĩ, bao gồm phòng khách sạn, phương tiện giao thông, nhân viên an ninh và ăn uống.

Và như thể khối lượng công việc này vẫn chưa đủ, đơn vị tổ chức thậm chí còn phải tính đến tình huống hủy show. Sau tất cả, concert đòi hỏi một khoản tiền lớn để bắt đầu. Các đơn vị tổ chức và nhà sản xuất hoàn toàn đã lường trước rủi ro tài chính của một tour diễn, có nghĩa là nếu không bán đủ vé cho một concert cụ thể, họ có thể sẽ mất hàng chục ngàn USD sau khi trả phí cố định cho công ty của nghệ sĩ đó. Một số khoản phí ban đầu có thể được thanh toán bằng cách tìm những nhà tài trợ sẵn sàng trả một phần hóa đơn để đổi lấy quảng cáo, nhưng sự thật éo le là concert là một ngành kinh doanh tốn kém.

Một mặt, ở Châu Á, nơi Kpop nổi tiếng hơn nhiều, các concert với quy mô lớn hơn thường xuyên được tổ chức thành công trong nhiều năm qua. Nhờ nhu cầu cao, các đơn vị tổ chức chuyên đưa Kpop đến quốc gia của họ, nơi Kpop đã phổ biến và phát triển trong nhiều năm qua. Việc tổ chức thành công mỗi concert giúp xây dựng danh tiếng cho đơn vị tổ chức và cũng nhờ đó, họ hiểu rõ hơn cách thức quảng bá những concert tiếp theo đến đối tượng khán giả chính, cũng như củng cố mối quan hệ với các nhà tài trợ và nhà quảng cáo. Từ đó, những concert sân vận động trong tương lai sẽ có quy mô lớn hơn, ví dụ "SMTOWN Concert" và "EXOPLANET VOL. 2: Exoluxion" của SM Entertainment có khả năng tổ chức dễ dàng hơn.

Mặt khác, việc đơn vị tổ chức quảng bá và tổ chức các concert bên ngoài Hàn Quốc giải thích tại sao concert quy mô nhỏ hơn từ những nhóm ít phổ biến hơn lại được tổ chức ở Mỹ và châu Âu thường xuyên hơn trong các rạp chiếu phim có sức chứa tối đa khoảng 2100 đến 2900.

Nhóm ít nổi tiếng hơn sẽ yêu cầu trả trước một khoản phí cố định thấp hơn. Một khoản phí cố định thấp hơn có nghĩa là yêu cầu số vé bán ra tối thiểu đủ để hoàn vốn và có lời cũng thấp hơn, giảm gánh nặng cho đơn vị tổ chức. Tất nhiên, ít vé hơn thì địa điểm tổ chức concert cũng nhỏ hơn (ví dụ, "Blockbuster Tour" của Block B tại Mỹ và châu Âu), giảm chi phí thuê địa điểm và chuẩn bị.

Một vấn đề khác là bộ phận kỹ thuật. Mặc dù các concert Kpop thường sử dụng khá ít đạo cụ do nghệ sĩ tập trung vào vũ đạo, nhưng những nhóm nhạc nổi tiếng hơn có thể chi trả cho các thiết kế và hiệu ứng sân khấu phức tạp. Nếu không có ngân sách cho việc vận chuyển những đạo cụ nhất định, có thể sẽ rất khó khăn cho những màn trình diễn và concert trong việc giữ nguyên ý tưởng ban đầu.

Ví dụ, trong trường hợp chặng Bắc Mỹ từ "Exoluxion Tour" của EXO, đạo cụ nhất định phải được tái tạo lại từ đầu (Bộ DJ hình kim cương của Chanyeol cho "Drop That"), và những màn trình diễn hoàn toàn phụ thuộc vào những đạo cụ nhất định ("El Dorado" và kiếm phát sáng) hoặc là bị cắt bỏ khỏi chương trình hoặc là bị thay thế bằng giải pháp tạm thời.

Nói tóm lại, các concert nhỏ hơn của các nghệ sĩ ít nổi tiếng hơn, đặc biệt là ở những quốc gia mà Kpop không quá phổ biến (như Mỹ và Châu Âu) dễ tổ chức hơn và ít rủi ro tài chính hơn so với các concert quy mô lớn từ các nhóm nhạc nổi tiếng hơn. Điều này giải thích tại sao những tên tuổi cực kỳ được săn đón như Big Bang, EXO và BTS không đi lưu diễn ở phương Tây thường xuyên như ở Châu, bởi chi phí quá cao và rủi ro quá lớn khiến đơn vị tổ chức không tự tin đảm nhận. Trong trường hợp của BTS, cần lưu ý rằng lần duy nhất họ đến Châu Âu là fanmeeting vào năm 2014 - "RWeL8?", trước khi danh tiếng của họ tăng mạnh từ năm 2015 với hit "I Need U".

Và có vẻ như giữa châu Âu và Hoa Kỳ, những tour quy mô lớn chỉ diễn ra trong khoảng thời gian rất ngắn. "Alive Galaxy Tour" của Big Bang tại sân vận động Wembley London – biểu diễn trước 24.000 khán giả trong 2 đêm vào năm 2012 – là một trong những tour đáng chú ý cuối cùng. Cần nhấn mạnh, "Alive Galaxy Tour" thành công tại nước ngoài một phần không nhỏ là nhờ sự hỗ trợ từ thương hiệu toàn cầu Samsung Galaxy. Trong khi Hoa Kỳ được đưa vào danh sách "Live Trilogy Episode III (Final Chapter): The Wings Tour" của BTS và "MADE 2015 – 2016 World Tour" của Big Bang thì châu Âu hoàn toàn bị "cho ra rìa". Và thật đáng tiếc khi ban đầu, "M.O.T.T.E. World Tour" của G-Dragon cũng tiếp tục "phớt lờ" châu Âu như thế.

Người ta cho rằng concert Kpop quy mô lớn phổ biến ở Mỹ hơn châu Âu vì những đơn vị tổ chức và báo chí tại Hoa Kỳ cho phép Kpop xâm nhập với tốc độ nhanh hơn.

Nhờ hiện tượng toàn cầu "Gangnam Style", những kênh âm nhạc Mỹ và những trang tin tức như Billboard và Fuse đã quan tâm nhiều hơn đến Kpop, giúp Kpop nổi tiếng với công chúng Mỹ, cho phép các đơn vị tổ chức dễ dàng hơn trong việc tìm kiếm nhà tài trợ và nhà đầu tư để hỗ trợ tổ chức các concert Kpop.

So với Hoa Kỳ, châu Âu thiếu những đơn vị tổ chức tầm cỡ quen thuộc với Kpop và có khả năng tiếp nhận những nhóm nhạc nổi tiếng mà không gặp rủi ro tài chính lớn. Rất khó để tìm nhà tài trợ và nhà đầu tư vì rất ít người muốn chịu rủi ro, đặc biệt là bởi các nghệ sĩ Mỹ nổi tiếng đã đi lưu diễn thường xuyên tại Châu Âu.

Một số ít đơn vị tổ chức tại Châu Âu có thể đã chán nản và sợ hãi trước những thất bại trong quá trình tổ chức concert Kpop quy mô lớn. Ví dụ: Lễ hội văn hóa Hàn Quốc tại Düsseldorf (Đức) vào năm 2014, với dàn line-up gồm VIXX, B.A.P, GOT7, MBLAQ và Ailee, đã bị hủy bỏ trước 2 tuần mà không rõ lý do (tuy vậy có tin đồn cho rằng số vé bán được quá thấp). Thực tế là đơn vị tổ chức Dif One của Hàn Quốc đã ôm tiền bỏ trốn và bỏ lại đơn vị tổ chức hANKLANG Entertainment của Đức giải quyết mọi rắc rối sau đó.

Tuy nhiên, nhiều người vẫn tin chắc rằng châu Âu có tiềm năng ngang ngửa với Hoa Kỳ đối với những sự kiện quy mô lớn. Người hâm mộ có tiếng nói, có nhu cầu cao, và các đơn vị tổ chức hãy chờ đợi và kiên nhẫn để có thể thu hút đủ nguồn đầu tư và sự ủng hộ nhằm đưa những nhóm nhạc Kpop nổi tiếng nhất đến các sân vận động châu Âu. Trên thực tế, sau những lần công bố tour diễn của G-Dragon hay BTS trong năm nay, người hâm mộ đã lên tiếng thậm chí ký tên kiến nghị công ty quản lý tổ chức concert ở châu Âu. Điều đó cho thấy, rõ ràng với các nhóm nhạc nổi tiếng, họ vẫn có một lượng fan ổn định ở châu Âu sẵn sang bỏ tiền để gặp thần tượng nếu concert thực sự được tổ chức tại đây.

Thực tế, sau khi người hâm mộ viết tâm thư gửi đến YG, đã có đến 5 thành phố tại 4 quốc gia châu Âu được bổ sung vào danh sách các điểm dừng chân cho "Act III: M.O.T.T.E" của G-Dragon. Và tất nhiên, tất cả những đêm diễn này đều kết thúc vô cùng thành công. Đây chính là một bước tiến quan trọng cho thấy châu Âu vẫn là một điểm đến tiềm năng cho các tour diễn Kpop trong tương lai.

Các đơn vị tổ chức cũng không nên bi quan sau thất bại tại Düsseldorf. Xét cho cùng, cũng không dễ dàng gì cho những đơn vị tổ chức Hoa Kỳ, với lịch sử của những rắc rối như vụ tai tiếng "bình chọn tính phí" của MyMusicTaste trong quá trình tổ chức "Exoluxion Tour" của EXO cũng như "Highlight Tour" của BTS vào năm 2015. Điều quan trọng là họ rút ra bài học từ những sai lầm. Điều đó có nghĩa là, nếu NoiX Productions ở Chile có thể sắp xếp để BTS biểu diễn trong chặng Nam Mỹ của "Wings Tour", thì rõ ràng chẳng có lý do gì châu Âu không thể làm được điều tương tự.

Chắc chắn một điều rằng, chừng nào khán giả vẫn còn có nhu cầu, và Kpop vẫn tiếp tục phát triển trên toàn cầu, thì những đơn vị tổ chức sẽ dám chấp nhận rủi ro để đưa nhiều nhóm nhạc Kpop nổi tiếng hơn nữa đến châu Âu!