Đâu là hạn chế của những ca sỹ trẻ tự sáng tác tự hát?

Khái niệm “singer-songwriter” (ca sĩ kiêm sáng tác) chỉ những nghệ sĩ có khả năng sáng tác và thể hiện chính các ca khúc của mình. Ở Việt Nam, trào lưu này manh nha khá sớm, từ những năm 1960 với nhiều tên tuổi gạo cội như: Nguyễn Cường, Lưu Thiên Hương, Hồ Hoài Anh, Giáng Son,… Gần đây, với tâm hồn bay bổng, sức viết sung mãn, gu âm nhạc tươi mới, những cái tên như: Lê Cát Trọng Lý, Vũ Cát Tường, Đông Nhi, Tiên Cookie, Khắc Việt… cũng nhanh chóng làm mưa làm gió ở Vpop với nhiều bản hit tầm cỡ. Tuy luôn nhận được những lời khen có cánh từ công chúng, nhưng theo thời gian các mặt hạn chế sau của hướng đi trên cũng dần bộc lộ!

Kiêm nhiều công việc 1 lúc khiến sản phẩm ra như “nhỏ giọt”

Có thể nói những “nhạc sỹ đi hát” này bận hơn so với các đồng nghiệp của mình rất nhiều. Vì không chỉ tập trung vào luyện thanh, luyện vũ đạo, đầu tư hình ảnh bản thân,… mà họ còn phải soạn nhạc, viết lời. Sáng tác là công việc của cảm xúc mà rõ ràng việc này không thể gượng ép hay đốc thúc. So với những ca sỹ đặt hàng sản phẩm âm nhạc từ các nhạc sỹ khác thì “singer- songwriter” thường có tiến độ chậm hơn một nửa.

Những ca sỹ như: Khắc Việt, Vũ Cát Tường,… đang phải làm tròn cả hai vai trò: ca hát kiêm sáng tác

Đây là một điểm bất lợi rất lớn vì năng suất phát hành sản phẩm cũng góp phần rất lớn duy trì tên tuổi của người nghệ sỹ. Lê Cát Trọng Lý là một ví dụ điển hình cho trường hợp này. Năm 2008, bất ngờ nổi lên như một hiện tượng khi ca khúc “Chênh Vênh” do cô sáng tác và tự trình bày, đã giành được giải thưởng Ca khúc của năm trong khuôn khổ chương trình Bài hát Việt. Thế nhưng, không tận dụng sự nổi tiếng này mà phải đến hơn hai năm sau, album đầu tay mới được ra đời hoàn chỉnh. Cô cho rằng khoảng thời gian tuy dài nhưng cần thiết để Trọng Lý trưởng thành hơn, chín chắn trong tư duy âm nhạc. Khán giả vẫn đón nhận nồng nhiệt đĩa nhạc này nhưng không ít người cũng đã quên cô nàng tóc xù ôm guitar hát năm nào.

Lê Cát Trọng Lý mất nhiều thời gian để sáng tác và thu âm hoàn chỉnh 10 ca khúc trong album

Bù lại chất lượng âm nhạc của album là không thể bàn cãi. “Mùa Yêu” là một trong những ca khúc được khán giả yêu thích nhất

Thiếu kinh nghiệm và thiếu sự định hướng chuyên nghiệp khiến phong độ thất thường

Bất kỳ lĩnh vực hay ngành nghề nào thì óc sáng tạo, tài năng thiên bẩm chỉ chiếm 1%, còn lại việc tích lũy kinh nghiệm trong quá trình làm nghề chính là hệ quy chiếu quan trong nhất. Không thể phủ nhận những cái tên như: Lê Cát Trọng Lý, Vũ Cát Tường,… dù tuổi đời còn trẻ. Nhưng phần đông các “singer-songwriter” khác của làng nhạc Việt đều rơi vào tình trạng non tay, viết nhạc theo kiểu "mì ăn liền". Ca khúc của họ có thể bắt tai và lên rất nhanh nhưng nông về tình cảm và tư duy âm nhạc nên cũng chìm xuống với tốc độ tương tự.

Ca sĩ - nhạc sĩ Châu Đăng Khoa từng khẳng định: “Lợi thế lớn nhất của nhạc sĩ trẻ như Khoa đó chính là tuổi trẻ. Nhưng trẻ cũng thường đi kèm với sự non nớt và thiếu kinh nghiệm, đây cũng là sự hạn chế của nhạc sĩ trẻ”.

Ngoài ra, một vấn đề muôn thuở khác của Vpop đó là các ca sỹ rất có tài nhưng không vạch ra được chiến lược, đường đi nước bước rõ ràng nên nhanh chóng rơi vào quên lãng. Yến Lê – cựu thí sinh The Voice 2015 là một trường hợp khá đáng tiếc. Giọng ca đến từ Hà Nội này từng chiếm được tình cảm nồng nhiệt từ khán giả và các huấn luyện viến với việc thể hiện chính những ca khúc mình sáng tác như: “Don’t Leave Me”, “Quay Lưng”,… Tuy nhiên hậu cuộc thi, với việc không xác định rõ phong cách riêng và cùng với những sáng tác ngày càng mờ nhạt, Yến Lê không thể bật lên như kỳ vọng.

“Quay Lưng” là bài hát gắn liền với tên tuổi nữ ca sỹ. Thật tiếc khi cô nàng vẫn chưa có sản phẩm nào vượt qua được cái bóng của ca khúc này!

Phải chịu nhiều tai bay vạ gió, scandal

Là một “singer-songwriter”, ngoài việc chịu trách nhiệm về việc trình diến, hình ảnh, phát ngôn của bản thân,… như các ca sỹ khác, bạn còn phải quản lý cả tác quyền, đảm bảo tính thẩm mỹ, tính văn hóa của ca khúc mình chấp bút. Nói cách khác 1 ca sỹ kiêm sáng tác dễ gặp phải scandal, rắc rối hơn cả!

Sơn Tùng – cái tên hot nhất làng nhạc Việt thời điểm hiện tại cũng là trường hợp thành công nhưng cũng có không ít điều tiếng khi đi theo con đường tự sáng tác. Ca khúc nào của nam ca sỹ cũng na ná giống sản phẩm của Kpop hay US-UK về hợp âm, cách dàn dựng MV, trang phục biểu diễn… Điều này khiến giọng ca gốc Thái Bình phải chịu làn sóng tẩy chay dữ dội từ cộng đồng anti-fan đông đảo.

Ca khúc mới nhất của anh chàng bị nghi là đạo nhái “We Don’t Talk Anymore” của Charlie Puth

Đặc quyền của tuổi trẻ là sai lầm nhưng cũng có những lồi lầm không thể sửa chữa. Trường hợp ca sỹ Mờ Naive “nhận vơ” ca khúc “Điều Em Muốn Nói” của tác giả Chim Sâu là của mình có lẽ cũng là một phút bồng bột không thể cứu vãn! Cô đã bị bộ Văn hóa Thể thao và Du Lịch xử phạt hành chính đồng thời bị cộng đồng mạng lên án gay gắt. Có lẽ phải rất lâu sau, nữ ca sỹ mới có thể tìm lại thiện cảm trước đây từ công chúng.

Trường hợp của Mờ Naïve có lẽ là hồi chuông cảnh tỉnh cho rất nhiều ca sỹ trẻ tuổi cần nghiêm túc và thận trọng hơn nếu muốn theo đuổi con đường tự hát tự sáng tác này!

Thị trường tràn lan những ca sỹ tự nhận là “singer-songwriter” khiến danh xưng này ngày cảng giảm giá trị

Showbiz Việt ngày càng cạnh tranh mãnh liệt với những lớp ca sỹ sinh sôi nảy nở không ngừng. Tuy nhiên, điều này dẫn đến hệ quả âm nhạc Việt Nam cũng ngày càng tạp nham, giảm chất lượng hơn. Giờ đây, người mẫu, diễn viên, hotteen,… cũng đổ xô đi hát. Nhiều người dù không am hiểu nhạc lý, chỉ tập tành sáng tác nhưng cũng vỗ ngực tự xưng là ca sỹ kiêm nhạc sỹ. Thậm chí có những người chỉ chế lời trên nền beat cũng tự cho đó là một sáng tác. Các sáng tác trình làng gần đây của những “singer-songwriter” tự phong ấy đều thiếu chiều sâu, tính thầm mỹ. “Con sâu làm rầu nồi canh”, vô hình trung dư luận không có cái nhìn thiện cảm với lớp ca sỹ kiêm nhạc sỹ trẻ. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến những ca sỹ tự sáng tác chân chính và đặt ra thách thức cho họ là phải nỗ lực gấp đôi với những sản phẩm chất lượng để thuyết phục được công chúng thay đổi quan điểm đó!

MiJung