Chuyện sao Vpop vi phạm bản quyền, ồn ào rồi lại chìm vào lãng quên

Cách đây vài ngày, nhạc sĩ Vũ Xuân Hùng đã lên tiếng tố Mỹ Tâm không xin phép mà sử dụng ca khúc “Anh thì không” của ông. Sau thời gian im lặng và bị chỉ trích thì nữ ca sĩ mới quay clip chính thức gửi lời xin lỗi đến nam nhạc sĩ. Mỹ Tâm cho biết đã nghe ca khúc “Anh thì không” từ lúc nhỏ và nghĩ nó quá cũ để nên không để ý đến tác quyền.

Trước đó không lâu, thí sinh hot nhất cuộc thi Sing My Song – Lê thiện Hiếu cũng từng vướng nghi án vi phạm bản quyền ca khúc “Nếu ta còn yêu”. Người tố cáo chính là ca sĩ Thái Quang – chủ sở hữu độc quyền ca khúc trên. Cụ thể, Lê Thiện Hiếu đã thu âm và đăng tải “Nếu ta còn yêu” lên mạng xã hội dù Thái Quang vẫn chưa chính thức ra mắt ca khúc. Hai bên đã lời qua tiếng lại và tranh cãi một thời gian nhưng đến giờ thực hư thế nào thì khán giả vẫn chưa rõ.

Như vậy có thể thấy trong showbiz hiện nay vẫn thường xuyên xảy ra trường hợp cố tình “bơ” tên tác giả của ca khúc hay hát “nhầm” ca khúc độc quyền của người khác. Thực tế, có quá nhiều ca sĩ, quá nhiều sân khấu biểu diễn mỗi giờ, mỗi ngày nên cũng khó mà kiểm soát vi phạm.

Để có cơ sở pháp lý khi kiện tụng thì hầu như nghệ sĩ đều đua nhau mua bản quyền ca khúc. Theo sự thỏa thuận giữa nhạc sĩ và ca sĩ mà mức giá mua độc quyền ca khúc cũng khác nhau. Trước đây, giá cả dao động từ 3 đến 5 triệu đồng nhưng hiện tại có sự thay đổi, tầm từ 6 đến 7 triệu đồng. Nếu như ca khúc hot thì 10 triệu đồng là mức giá hợp lý.

Nhắc lại thêm một số lùm xùm trước đó, Thanh Thảo đã từng mua độc quyền ca khúc “Cô đơn mình em” với giá 500 USD từ nhạc sĩ Phương Uyên. Thế nhưng sau đó cô lại thấy đàn em Hiền Thục hiển nhiên thể hiện ca khúc này. Hiền Thục còn bị tố là tự ý đưa 2 ca khúc “Quá khứ xa xôi” và “Ngày mai sẽ đến” của nhạc sĩ Võ Thiện Thanh vào album “Sunflower”. Chưa hết, nữ ca sĩ này còn vướng tranh cãi khi hồn nhiên hát ca khúc “Tình yêu” mà Thu Minh đã mua độc quyền từ nhạc sĩ Lê Quốc Thắng. Rõ ràng không phải một lần mà rất nhiều lần Hiền Thục vi phạm bản quyền nhưng câu chuyện cứ thế mà lắng xuống.

Hay một trường hợp khác là Uyên Linh với ca khúc “Đường cong”. Đây là bản hit gắn liền với nữ ca sĩ tài năng trong chương trình Vietnam Idol năm nào. Tuy nhiên, nhạc sĩ Nguyễn Hải Phong đã lên tiếng bức xúc chỉ trích Uyên Linh vẫn tự ý hát ca khúc này sau cuộc thi dù Thu Minh đã mua độc quyền từ trước.

Điểm chung duy nhất của những sự việc trên là đôi bên lên tiếng tranh cãi nhưng rồi đâu lại vào đấy. Nguyên nhân chính là ở chỗ Việt Nam chưa có cơ quan chuyên trách để giải quyết các vấn đề liên quan đến bản quyền. Các cá nhân thì lại ngại khi phải tiến hành thủ tục kiện tụng. Vì thế mà bản thân các nhạc sĩ phải chịu thiệt thòi khi bị xâm phạm tác quyền ca khúc. Thực tế, Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam đã được thành lập từ 10 năm trước nhưng vẫn chưa xử lý nhiều vụ kiện tụng xâm phạm bản quyền, chưa một sự việc nào được đưa ra xử lý công khai.

Có lẽ do sự dè chừng từ người bị hại, chỉ nhận lời xin lỗi rồi cho qua nên dần dần khiến cho lớp nghệ sĩ sau càng ít tôn trọng bản quyền tác giả. Cứ thế mà lần lượt các vụ ăn cắp bản quyền được khui ra rồi lại chìm vào quên lãng cho đến khi một vụ ăn cắp khác diễn ra.

“Trong hầu hết trường hợp, các vụ kiện tụng ca khúc độc quyền của giới nghệ sĩ thường chỉ nằm trên mặt báo, trong những lời dọa dẫm nhau chứ hiếm khi được đưa ra tòa án để giải quyết đến nơi đến chốn. Khi một sự việc bị phát giác, bên này lập tức đòi kiện, bên kia tuyên bố mời luật sư, thậm chí hạn định thời gian vài ngày cho nhau và… kết thúc trong im lặng, cùng lắm chỉ là lời xin lỗi suông. Trách nhiệm của chúng tôi là giúp các cơ quan quản lý nhà nước trong việc hoạch định và thực hiện chính sách bản quyền tác giả. Tuy nhiên hiện nay các nhạc sĩ vẫn cảm thấy rất khó khăn trong việc thực thi luật. Luật tác quyền và hướng dẫn luật còn quá chung chung và chưa đi vào các vấn đề, chủ thể chính”, nhạc sĩ Phó Đức Phương - Giám đốc Trung tâm Bản quyền âm nhạc Việt Nam nhận định.